نام‌های دیگر: باهشتان، درخت غار
طبع و مزاج برگ بو: گرم و خشک
تاریخچه برگ بو
برگ بو درختی است به ارتفاع ۲ تا ۶ متر که گاهی ارتفاع آن تا ۱۰ متر هم می‌رسد. گل‌های آن به صورت خوشه‌ای و به رنگ زرد مایل به سبز است. این گیاه دارای برگ‌های سبز تیره رنگ بوده و بسیار معطر است که علاوه بر مصرف غذایی، دارای کاربرد دارویی نیز می‌باشد. درخت برگ بو، معطر و همیشه سبز است و از ماه‌های فروردین و اردیبهشت گل می‌دهد. درخت برگ بو، بومی مناطق مدیترانه و اروپای جنوبی است و بعلت همیشه سبز بودن، در اکثر باغات شمال و مرکز ایران نیز کاشته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی برگ بو
برگ این درخت دارای تانن، مواد رزینی و اسانس است. روغن میوه‌ی آن مرکب از کلروفیل، آمیدون، اسانس به مقدار یک درصد و مقدار کمی از نوعی رزین است. اسانس آن رنگ زرد مایل به سبز دارد، بوی آن مطبوع است و از مقدار زیادی سینوئل، اوژنول و استراگول تشکیل می‌یابد و دارای آلفاپینن، بتابی‌نن، لینالول، آلفاتر پینول و متبل اوژنول است.
خواص و فواید برگ بو
- در تقویت سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد.
- در پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه و دهان نقش دارد.
- برگ بو در مورد گریپ و یا عفونت روده‌ای ضدعفونی کننده‌ی خوبی است. همچنین دم کرده‌ی آن سرماخوردگی و آنفولانزا را کاهش می‌دهد.
- برای درمان برونشیت مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- دم کرده‌ی آن هضم غذا را آسان می‌سازد.
- بی‌اشتهایی را درمان می‌کند.
- گیاه دارویی مؤثری در درمان دردها و ناراحتی‌های عصبی است.
- سردردهای میگرنی را تسکین می‌دهد.
- به قدرت بینایی کمک می‌کند.
- در زایمان بی‌درد خانم‌ها مؤثر است.
- عادت ماهیانه را تنظیم می‌کند.
- دارای خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی است.
- در درمان دیابت مؤثر است.
- اختلالات گوارش را برطرف می‌کند.
- شوره سر را برطرف می‌کند.
- روغن طبیعی آن، ورم و درد ایجاد شده از پیچ خوردگی و آرتروز تسکین می‌دهد.
- محلول برگ بو زخم‌ها و جراحات را التیام می‌دهد. برای همین ضماد برگ بو را روی نیش زنبور می‌گذارند تا بهبود یابد.
- برگ بو، آب را ضدعفونی می‌کند.
- به عنوان ادویه در تهیه ترشیجات به کار می‌رود.
موارد منع مصرف برگ بو
استفاده‌ی زیاد از این گیاه، ایجاد مسمومیت می‌کند.
شیوه مصرف برگ بو
مقدار ۲۰ تا ۳۰ گرم برگ بو تازه یا خشک را در ظرفی بریزید و یک لیتر آب جوش به آن بیفزایید و مدت یک ربع آن را کنار بگذارید تا خوب دم بکشد. سپس آن را صاف کنید و با عسل شیرین نمایید. خوردن یک فنجان از آن بعد از هر غذا، درمان آنژین است و همانطور درمان برونشیت است. نوشیدن یک فنجان از این شربت قبل از هر وعده غذا درمان بی‌اشتهایی است و مشکلات اعصاب را برطرف می‌کند.
چنانچه برای طعم و عطر بخشیدن به غذا به ویژه غذاهای گوشتی و ماهی از این گیاه می‌کنید، لازم است برگ خشکیده‌ی آن را به صورت درسته و کامل در غذا بیاندازید و پیش از سرو غذا آن را از ظرف خارج کنید.
برای تهیه محلول شست و شوی زخم از برگ بو، باید بیست تا سی گرم برگ بو را در یک لیتر آب داغ دوازده دقیقه دم کنید و بعد آن را صاف کنید و بعد با آن زخم خود را بشویید و یا پارچه‌ای را در آن خیس کنید و روی زخم بگذارید. علاوه بر شست‌وشو و ضماد برگ بو با استعمال خارجی اگر دم کرده برگ بو را بنوشید، در شفای سریع زخم‌های جلدی مؤثر خواهد شد.
برای درمان امراض عفونی، آرد جو را بودهید و با برگ بو پخته و به صورت فرنی درآورید و مصرف کنید.
برای درمان در رفتگی و رگ به رگ شدن، دویست گرم میوه تازه برگ بو را در هاون بکوبید تا به صورت خمیری یک دست درآید؛ بعد این خمیر را روی جاهایی از بدن که دچار در رفتگی شده‌اند بگذارید تا پنج یا شش ساعت بماند و روی آن را هم بپوشانید و شش ساعت که گذشت دوباره آن را تجدید کنید.
برگ بوی خشک را که بیش از یک سال چیدن آن نگذشته باشد، بکوبید و گرد کنید. دو قاشق سوپخوری از آن را با مقداری روغن زیتون، آنقدر که به صورت خمیر سفتی درآید مخلوط کنید و به هم بمالید تا خمیر یک دستی حاصل شود. بعد آن را روی پارچه‌ای بگذارید و وقتی زنی نزدیک به زاییدن است روی نافش قراردهید. این عمل زایمان‌های سخت را برطرف می‌کند.
بیست گرم برگ بو را که تازه یا خشک باشد، در یک لیتر آب جوش بریزید و چهل گرم پوست نارنج را به آن اضافه کنید. ده دقیقه بگذارید بماند تا دم بکشد، بعد آن را صاف کنید و با عسل شیرین سازید و بعد از هر غذا دو یا سه فنجان از آن را بنوشید. دم کرده برگ بو و پوست نارنج هضم را آسان و راحت کرده و درد معده را برطرف می‌کند.
