تهیه ضدآفتاب گیاهی در خانه

• عوارض نور آفتاب
• راه های پیشگیری از عوارض پوستی نور آفتاب
• ضد آفتاب ها
• قدرت کرم‌های ضدآفتاب
• خصوصیات کرم ضد آفتاب خوب
• انتخاب قدرت کرم ضد آفتاب
• زمان استفاده از ضد آفتاب‌ها
• عوارض ضد آفتاب‌ها
• طرز تهیه ضد آفتاب گیاهی در منزل

قرارگیری بیش از حد در معرض آفتاب موجب پیری زودرس، زبری، ناهمواری و چرمی شکل‌شدن قوام پوست، پیدایش لکه‌های قهوه‌ای شبیه کک و مک، تغییرات پوستی بدخیم (کراتوزهای آفتابی) و مهمتر از همه سرطان پوست می‌شود.

 عامل اصلی آسیب پوستی، اشعه ماوراء بنفش موجود در آفتاب است. ابتدا تصور می‌شد که فقط اشعه‌های ماوراء بنفشی که مسئول آفتاب سوختگی هستند و UVB نام دارند؛ خطرناکند ولی امروزه می‌دانیم که اشعه ماوراء بنفشی که مسئول برنزه شدن است (یعنی UVA) نیز بالقوه خطرناک است. شواهد نشان داده است که طیف وسیع اشعه مادون قرمز نیز ممکن است برای پوست مضر باشد.

بیشترین شدت UVB در وسط روز (۱۰ صبح الی ۳ بعدازظهر) اتفاق می‌افتد. لذا باید در شغل‌های خاصی که افراد مجبورند در این ساعات زیر نور خورشید کار کنند؛ مثل کشاورزان، ملوانان، کارگران ساختمان و… از ضدآفتاب، چتر و لباس‌های محافظ مثل دستکش و یا کلاه‌هایی با لبه پهن و لباس‌های آستین بلند استفاده نمایند.

1. پرهیز از تماس غیرضروری با نور آفتاب در فاصله زمانی ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر که نور خورشید بیشترین شدت را دارد.
2. پرهیز از دراز کشیدن در کنار دریا و استخرهای روباز (پرهیز از حمام آفتاب).
3. استفاده از کلاه‌های حصیری، پیراهن‌ها و شلوارهای بلند برای کشاورزان، صیادان و افرادی که در معرض نور آفتاب هستند.
4. استفاده از محلول‌ها و کرم‌های ضدآفتاب.

ضد آفتاب‌ها ۳ گروهند:

1. ضد آفتاب‌های فیزیکی: که از مواد ساخته شده‌اند؛ و سبب انعکاس و دفع نور تابیده شده به سطح پوست می‌شوند. مهم‌ترین این مواد عبارتند از اکسیدروی، تیتانیوم دی‌اکسید و…
2. ضد آفتاب‌های شیمیایی: این نوع حاوی یک یا چند ماده شیمیایی هستند که اشعه تابیده شده به سطح پوست را به خود جذب کرده و از آسیب پوستی جلوگیری می‌کنند.
3. ضد آفتاب‌های ترکیبی: از مواد فیزیکی و شیمیایی با هم استفاده می‌شود و لذا قدرت آن بیشتر و از لحاظ ظاهری مورد قبول هستند.

قدرت ضدآفتاب‌ها بر اساس SPF یا «عامل محافظت از خورشید» آنها محاسبه می‌شود. SPF  عبارت است از نسبت تعداد دقایقی که طول می‌کشد تا پوست کرم خورده پس از مواجه با اشعه ماوراء بنفش B قرمز شود، به تعداد دقایقی که پوست کرم نخورده به قرمزی برسد. حداقل SPF توصیه شده ۱۵ است که 93 درصد از اشعه ماوراء بنفش B را مهار می‌کند.

شایع ترین علت سرطان پوست اشعه ماوراء بنفش UVB ) B) است و UVA عاملیست که موجب پیری پوست می‌شود.

همچنین اشعه ماوراء بنفش (UVC ) C سرطان زاترین اشعه است اما خوشبختانه در جو توسط لایه ازون مهار می‌شود.

استفاده از ضد آفتاب‌های ضد آب ارجح است زیرا مدت طولانی روی پوست باقی می‌مانند.

1. مقاومت در مقابل شستشو با آب یا عرق کردن.
2. شماره SPF بالا و مناسب.
3. حساسیت زایی کم.
4. طیف و میدان عمل وسیع بطوریکه طیف‌های مختلف اشعه ماوراء بنفش را جذب کند.

پوست انسان از نظر واکنش در برابر نور آفتاب به ۶ نوع تقسیم می‌شود. نوع اول افراد با موهای بور، چشمان آبی و پوست بسیار روشن و شفاف هستند و نوع ششم افراد سیاه‌پوست هستند که پوست قهوه‌ای تیره رنگ یا سیاه دارند و بین این دو نوع، پوست‌های حد وسط قرار می‌گیرند. هر چه پوست روشن تر باشد، حساسیت در مقابل آفتاب بیشتر است و لذا باید از کرم‌های ضد آفتاب با SPF بالا استفاده کرد ولی افرادی که پوست برنزه و تیره‌تر دارند می‌توانند از کرم‌هایی با شماره SPF پایین‌تر استفاده کنند. بهترین حالت این است که برای انتخاب کرم ضد آفتاب مناسب با پزشک متخصص پوست مشاوره شود.

1. کرم ضد آفتاب باید ۱۵ دقیقه قبل از تماس با آفتاب به صورت، پشت دست‌ها و سایر نواحی بدن که در تماس با نور آفتاب هستند، مالیده شود.
2. اثر ضد آفتاب‌ها بعد از ۲ ساعت کم می‌شود و لذا چنانچه بخواهید بیشتر در معرض آفتاب باشید، باید مجددا استفاده شود.
3. بعد از شستن و یا پاک کردن صورت با حوله، استفاده مجدد از ضد آفتاب توصیه می‌شود.
4. در روزهای ابری، قسمتی از اشعه ماوراء بنفش به سطح زمین می‌رسد و لذا در روزهای ابری نیز باید از ضدآفتاب استفاده کرد.
5. حتی در داخل منزل هم اشعه آفتاب از شیشه‌های معمولی می‌گذرد و استفاده از کرم در منزل در طول روز نیز توصیه می‌شود.

•  حساسیت پوستی بصورت پیدایش قرمزی، خارش، سوزش که گاه در تماس با نور آفتاب بدتر می‌شود.
•  تحریک و حساسیت چشمی که ناشی از آلوده شدن چشم در موقع استفاده از کرم و یا بدنبال شستشوی صورت رخ می‌دهد.

1.      5گرم کتیرا را در یک لیوان آب مقطر ریخته و حرارت دهید و هم بزنید تا کتیرا کامل حل شود. سپس ۸۰ گرم روغن آفتابگردان به آن اضافه کنید تا به مدت ۱۰ دقیقه بجوشد. سپس بگذارید سرد شود. هر بار قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب بصورت بمالید.    
2.  یک عدد سفیده تخم مرغ + ۴۰ گرم عرق بادرنجبویه + یک قاشق چای‌خوری عسل را با هم مخلوط کرده و خوب به هم بزنید. و به نقاطی که در معرض نور قرار دارد بمالید و پس از یک ساعت با آب ولرم بشویید.
3.  ۲۰ گرم روغن زیتون + ۲۰ گرم گلیسیرین را با هم مخلوط کرده و سپس ۲ قطره اسانس اکالیپتوس به آن اضافه کنید و در هنگام تماس با نور آفتاب به پوست بمالید.
4.  ۵ گرم سفیدآب روی (اکسید دوزنگ) + ۴۰ گرم گلیسیرین + یک لیوان آب مقطر را با هم مخلوط کرده و در ظرفی بریزید. قبل از مصرف ظرف را تکان داده تا مخلوط شود. سپس به نقاطی که در معرض نور آفتاب است بمالید و نیم ساعت بعد از آن با آب سرد بشویید.
5.   40 گرم روغن نارگیل +40 گرم روغن زیتون + ۵ گرم خیسانده روغن اسطوخودوس را با هم مخلوط کرده و قبل از تماس با آفتاب به صورت بمالید.