ترخون و خواص آن
ترخون گیاهی است از خانواده کاسنی که دستگاه گوارش را تقویت نموده، اشتها آور و درمان کننده ی نفخ معده، و برای درمان درد دندان مفید می باشد.
ترخون با نام علمی Artemisia ، یکی از گیاهان معطر نسبتا پر استفاده می باشد که به عنوان سبزی نیز تولید و مصرف می گردد. ترخون گیاهی است علفی و چند ساله از خانواده ی کاسنی که ارتفاع آن تا ۱ متر نیز می رسد. برگ های باریک و بلند آن به رنگ سبز روشن و براق هستند. برخی از محققین منشاء این گیاه را شمال و مرکز آسیا معرفی کرده اند، ولی عده ای دیگر منشاء آن را شمال و غرب آمریکا می دانند. در مناطق گرم و آفتابی دارای رشد و میـزان مواد مؤثر مطلوبی است و همچنین قـادر اسـت سـرمای زمستان را به خوبی تحمل نماید. ترخون دارای ویتامین C فراوان می باشد. گیاه ترخون به دلیل طعم تند و رایحه دل انگیزی که دارد به عنوان چاشنی غذا استفاده می شود. این گیاه از محبوب ترین طعم دهنده های غذا در فرانسه محسوب می شود و با توجه به کاربرد های فراوانی که دارد، لقب "پادشاه سبزیجات" را در این کشور به خود اختصاص داده است. دم کرده ی ترخون ، آرام بخش اعصاب بوده و در رفع خستگی و بی خوابی مؤثر است. جویدن برگ های آن نیز نقش بسزایی در تسکین درد های ناحیه دهانی و دندان ها دارد. مصرف این سبزی جادویی همراه غذا علاوه بر افزایش اشتها باعث جذب بهتر غذا می شود و از ابتلا به بیماری های روده پیشگیری می کند.
طبع و مزاج ترخون
ترخون دارای طبیعت گرم است. مصرف ترخون همراه رازیانه ، کرفس و عسل به اصلاح آن کمک می کند و خواص و مزاج آن را بهبود می بخشد.
ارزش و مواد غذایی 100 گرم ترخون
| انرژی | ٢٩٤ کیلوکالری | سدیم | ٦٢ میلی‌گرم |
| چربی | 7/24 گرم | پتاسیم | ۳۰۲۰ میلی‌گرم |
| پروتئین | 22/77 گرم | کلسیم | ۱۱۳۹ میلی‌گرم |
| کربوهیدرات | 50/22 گرم | آهن | 32/2 میلی‌گرم |
| فیبر غذایی | 7/4 گرم | منیزیم | 347 میلی‌گرم |
| روی | 3/9 میلی‌گرم | منگنز | 7/96 میلی‌گرم |
| ویتامین A | 4200 واحد |
خواص ترخون
- ترخون به دلیل افزایش ترشح اسید معده و خاصیت اشتها آوری از قـديم بـه عـنـوان ادویه ی مخصوص گوشت مورد توجه بوده است و سبب کاهش فشار خون هم می شود.
- این گیاه به عنوان کاهش دهنده‌ی درد دندان و دارای خاصیت ضد کرم است.
- ترخون دستگاه گوارش را تقویت می کند.
- ترخون مقوی اعصاب، برطرف کننده ی عصبانیت، اضطراب، نگرانی و دردهای عصبی است. ترخون دهان را ضدعفونی کرده، عفونت و خونریزی لثه را درمان می کند و بوی بد دهـان را برطرف می نماید.
- منبع بسیار خـوبی برای کلسیم، آهـن، منیزیم، پتاسیم، منگنز، سلنیوم، ویتامین A و اسید فولیک است.
- اشتها آور، مقوی معده، مدر، ضد اسکوربوت، ضد نفخ، و قاعده آور است.
- در رفع سکسکه، و درمـان قاعـدگی های دردناک مؤثر است.
- رفع کننده ی درد مفاصل می باشد.
- ترخون درمان خوبی برای بیماری سرطان است.
- از جوشانده ترخون و یا پودر آن برای تحریک اشتها، ترشح شيره معده و هضم غذا استفاده می کنند.
- بادشکن و ضد عفونی کننده بوده و در مواقع شیوع بیماری های عفونی مثل وبا و طاعون جویدن آن برای جلوگیری از سرایت بیماری توصیه شده است.
- برای پیشگیری از تصلب شرائین و بیماری های عروقی، جویدن برگ های ترخون توصیه می شود.
- ترخون آنتی اکسیدان مفیدی است که باعث تقویت سیستم ایمنی شده و تاثیرات ضد سرطانی دارد.
طرز تهیه‌ی چای ترخون
یک فنجان آب جوش تهیه کرده، سپس یک قاشق غذا خوری از ساقه و برگ خشک شده ی ترخون را درون آن ریخته و ۱۰ دقیقه صبر کنید تا خوب دم بکشد، سپس آن را گرم بنوشید. نوشیدن یک فنجان چای ترخون در روز توصیه می شود.
خواص چای ترخون به شرح زیر میباشد:
- به افزایش صفرا توسط کبد کمک می‌کند و فرآیند هضـم و سم زدائـی بـدن راحت تر صورت می گیرد.
- خستگی را از بین می برد
- اعصاب را آرام می کند و مشکلات بی خـوابی را برطرف می نماید.
- افسردگی را نیز از بین می برد.
- کرم روده را از بین می برد و اشتها را زیاد می کند.
- برای درمان درد دندان مفید است.
- به خاطر داشتن خواص آنتی باکتریال، برای ضد عفونی کردن زخم ها و بریدگی ها به کار می رود.
موارد منع مصرف ترخون
- ترخون برای کسانی که قوای جنسی ضعیف دارند، مضر است.
- زیاده روی در خوردن آن خون را تیره می کند.
- با توجه به قاعده آور بودن ترخون، مصرف این سبزی در طول بارداری می تواند خطراتی را ایجاد کند.
