آشنایی با ترنجبین و خواص بی نظیر آن | طبع و نحوه مصرف ترنجبین

ترنجبین به فارسی «ترنجبین»، «ترانگبین» و «ترنگبین» گفته می شود و در حقیقت ترنجبین معرب ترنگبین است که در فارسی معمول می باشد.ترنجبین طعم شیرینی دارد و در دسته مواد قندی جا میگیرد . ترنجبین به راحتی در آب و شیر حل میشود و خواص دارویی متفاوتی دارد . مهمترین خواص دارویی ترنجبین ضد سرفه ، بهبودی نارسایی کلیوی و کنترل تب هست که در ادامه به طور کامل درمورد هر کدام توضیح میدهیم.

ترنجبین ماده ای شیرین است که به صورت شبنم بر روی گیاه حاج، خارشتر و یا خاربز می نشیند. این شیرابه های قندی بر اثر استفاده برخی حشرات مثل شپشک ها بر روی این گیاه ها ایجاد می شود یا به علت ایجاد شکاف به خارج تراوش می شود. در فصل گرمای زیاد و در اواخر تابستان روی برگ ها و شاخه های این گیاه قطرات ترنجبین شب ها ظاهر می شود و کسانی که در روستا زندگی می کنند خیلی زود قبل از طلوع آفتاب آن را جمع آوری می نمایند. با وجودی که این گیاه در تمام ایران یافت می‌ شود، با این حال در همه جا ترنجبین تولید نمی‌ کنند. طرز تهیه آن بدین شکل است که در اواخر تابستان گیاهان خشک شده را جمع آوری آلومیت کرده، بر روی پارچه می‌ گسترانند و تکان می‌ دهند تا ترشحات خشک شده گیاه به شکل قطعات بسیار کوچک به دست آید.

گفته می‌ شود که ترنجبین طبع گرم و تر دارد.

ترنجبین طبق تحقیقات انجام شده دارای مله‌ زیتوز می‌ باشد. بررسی‌ های جدید تری نشان می‌ دهد که ماده قندی ترنجبین برخلاف آن چه که ذکر شد فقط ساکاروز می‌ باشد. مله زیتوزتری، ساکاریدی است که از ۲ مولکول گلوکز و یک ملکول فروکتوز تشکیل یافته است. علاوه بر این مقادیری موسیلاژ (۱۵درصد) املاح کلسیم، سیلیسیم، گوگرد، منیزیم و آلومینیوم نیز دارد.

1. ترنجبین را برای شیرین کردن دارو ها مصرف می‌ کنند.
2. ملین، نرم کننده سینه و داروی خلط آور است.
3. برای دفع اخلاط گرم مفید است.
4. برای باز کردن ادرار در مواردی که ادرار بند آمده باشد مؤثر است.
5. تب و عطش را رفع می‌ کند.
6. جوش و آکنه را برطرف می‌ کند.
7. بیماری‌ های عفونی مشکوک را نیز درمان می‌ کند.
8. سرفه را تسکین می‌ دهد.
9. جوشانده آن معرق است.
10. مالیدن روغن برگ‌ های آن برای روماتیسم خیلی مفید است.
11. گل‌ های آن برای رفع بواسیر مفید است.
12. تصفیه کننده‌ ی خون است.
13. عرق گیاه ترنجبین برای دفع سنگ کلیه و مثانه تا حدودی مؤثر است.
14. التهابات و مشکلات پوستی نظیر اگزما را از بین می‌ برد.
15. ترنجبین خاصیت ضدعفونی کنندگی دارد و میکروب ها را از بین می برد.

• برای طحال و تب‌ های گرم و برای افراد گرم مزاج مضر است.
• افرادی که جوش‌ های آبله مانند روی بدن دارند نباید آن را مصرف کنند.
• مصرف ترنجبین برای بیماران حصبه‌ ای و کسانی که اسهال خونی دارند مضر است.
• بسیاری از خانواده‌ ها برای بهبود زردی کودک خود از ترکیب ترنجبین و آب قند استفاده می‌کنند که این مواد، نه تنها تاثیری در بهبود زردی کودک ندارند، بلکه باعث اسهال و استفراغ نوزاد نیز می‌ شوند.

توصیه می شود در صورتی که استفاده از این ماده برای درمان زردی نوزادان صورت می گیرد از استفاده خودسرانه خودداری به عمل آید و درمان با ترنجبین حتماً زیر نظر پزشک متخصص طب سنتی یا پزشک عمومی دوره دیده طب سنتی انجام گردد.

• برای رفع صدا های دستگاه گوارش، ترنجبین را با زیره مخلوط کرده و دم کنید سپس آب صاف کرده‌ ی آن را بنوشید.
• خوردن ترنجبین با آب پنیر برای اخراج اخلاط سوخته، با ماء‌الشعیر برای دفع اخلاط گرم، با کره برای باز کردن ادرار (در مواردی که ترشح ادرار بند می‌ آید) مفید است.
• برای تهیه آب ترنجبین، مقداری ترنجبین را در آب جوش حل می‌ کنند. سپس مایع صاف روی آن را بر می‌ دارند و می‌ گذارند قدری بماند تا مواد خارجی آن ته‌ نشین شود. حالا مایع صاف شده روی آن، آماده خوردن است آب ترنجبین اگر صبح ناشتا خورده شود، مؤثر تر است. مقدار خوردن معمول آن ۱۲ تا ۳۵ گرم است.
• برای درمان شوره سر ، شربت خاکشیر را با ترنجبین مخلوط کرده و میل کنید.