زالزالک و خواص آن

زالزالک از میوه‌ ها و گیاهان مفید در درمان بسیاری از بیماری‌ ها محسوب می‌ شود. این میوه از دسته گل سرخ سانان است و با نام‌ های کویج و خفجه هم نیز شناخته می‌ شود. زالزالک در ایران به صورت فراوان یافت می‌ شود اما کمتر کسی از خواص دارویی آن آگاهی دارد. زالزالک از دسته میوه‌ هایی نیز محسوب می‌ شود که در آشپزی می‌ تواند مورد استفاده قرار بگیرد. میوه‌ ی تازه‌ ی زالزالک، دارای سیتریک اسید و تارتاریک اسید و کرانگوس اسید، پکتین، گلوکز و فروکتوز و ویتامین‌ های A,B,C، تانن و کلسیم می‌ باشد. این میوه قرمز دارای فواید بسیاری است و می‌ تواند مصرف آن منجر به جسم سالم شود. آنتی‌اکسیدان و بیوفلاونوئید موجود در این میوه برای سلامت قلب و عروق آن بسیار مفید است. همچنین این میوه دارای مواد مغذی بسیاری مانند آنتوسیانیدین است.

زالزالک از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. عسل و انیسون مصلح و بهبود دهنده خواص و مزاج زالزالک هستند.

• زالزالک تقویت کننده قلب است و رگ‌ ها را از رسوبات پاک می‌ کند. کسانی که که رگ‌ های قلبشان گرفته، بهتر است قبل از این که به فکر عمل جراحی باشند مدتی از این گیاه استفاده کنند تا سلامتی خود را بازیابند.
• زالزالک ادرار آور است و بهترین دارو برای پایین آوردن فشارخون می‌ باشد و همچنین بیماری‌ های قلبی را درمان می‌ کند. زیرا رگ‌ ها را باز کرده و خون را به عضله قلب می‌ رساند. در تحقیقاتی که در سال ۱۹۸۱ بر روی بیماران قلبی در آلمان به عمل آمده دیده شد، افرادی که که از زالزالک استفاده کرده بودند سلامتی خود را به سرعت باز یافتند.
• زالزالک در آلمان به عنوان یک داروی مؤثر برای بیماران قلبی از طرف وزارت بهداری آلمان تأیید شده است.
• زالزالک در رفع ناراحتی‌ های دستگاه گوارش مؤثر می‌ باشد و تقویت کننده معده است و همچنین برای رفع بی خوابی مفید می باشد. افسردگی و نگرانی را برطرف می‌ کند. در رفع آنژین قلبی مؤثر است.
• اشخاصی که آنفارکتوس کرده‌ اند، از این دارو اثر خوبی خواهند دید.
• زالزالک برای کسانی که به بیماری عفونی مانند سینه پهلو مبتلا شده‌اند مفید است.
• اگر گوش شما زنگ می‌ زند برای معالجه از زالزالک استفاده کنید.
• زالزالک ناراحتی‌ های دوران یائسگی را برطرف می‌ کند و تنگی نفس را که به علت بیماری قلبی است برطرف می‌ کند.
• بسیار قابض و در درمان اسهال خونی مؤثر است.
• برای تقویت معده بسیار توصیه شده است.
• در مواقع كم خونی و سل اثر خوبی دارد.
• برای روماتیسمی‌ ها و مبتلایان به ورم روده مفید است.
• اشتها را زیاد می‌ کند.
• جهت درمان قطره قطره آمدن ادرار توصیه شده است.
• شربت زالزالک همراه با شکر سرخ، برای رفع سر درد شدید مفید است.
• گل زالزالک، ضد تشنج بوده و حرکات نامنظم قلب را تنظیم می‌ کند.
• داروی مفید و خاصی بر ضد تپش قلب و ضربان شدید آن است.
• زالزالک بهترین میوه در پیشگیری از نارسایی احتقانی قلب و اختلالات گردش خون است.

• بهبود جریان خون

• نرمال کردن عمل قلب

• افزایش قدرت انقباضی قلب

• کمک به پیشگیری از آریتمی (ضربان نامنظم قلب)

• مدر طبیعی

• پیشگیری از تولید رادیکال آزاد

• بهبود فشار خون

• بهبود سطوح کلسترول خون

مطالعات نشان می‌ دهند که مصرف ۱۹۰-۱۶۰ میلی گرم عصاره‌ ی زالزالک روزی یک بار به مدت ۸ هفته، تأثیرات شگرفی در بهبودی بیماران مبتلا به نارسایی احتقانی قلب دارد. این امر به آن ها کمک می‌ کند که بتوانند با حداقل خستگی و بدون کم آوردن نفس فعالیت داشته باشند. اندازه‌ ی استفاده شده‌ ی عصاره‌ ی آن بین ۲۵ تا ۳۰۰ میلی گرم در روز است (نرمال ۲۵ میلی گرم، در افراد با ریسک بیماری قلبی حداقل ۱۰۰ میلی گرم). یک مطالعه مشاهده‌ ای 2 ساله روی 952 فرد مبتلا به نارسایی قلبی نشان داد که کسانی که از عصاره زالزالک استفاده می‌ کنند نسبت به افرادی که مکمل آن را مصرف نکرده‌ اند، خستگی، تنگی نفس و تپش قلب کمتری دارند. همچنین گروهی که زالزالک مصرف می‌ کردند به دارو های کمتری برای مدیریت نارسایی قلبی خود نیاز داشتند.

در هسته زالزالک، ماده آمیگدالین است که اثر سمی دارد و باید از خوردن آن دوری گزید. هسته زالزالک، اسهال را برطرف و از احتلام شبانه جلوگیری می‌ کند.

برگ و گل زالزالک برای درمان نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر، فشار خون بالا و آریتمی استفاده می شود و برای بیماری های گوارشی و کلیوی مفید است. چای گل و برگ زالزالک برای درمان اضطراب مفید است. روزی سه بار هر مرتبه یک قاشق سوپ خوری از آن را در یک فنجان آب جوش دم کنید و آب صاف کرده‌ ی آن را بنوشید ضد اسپاسم است. هم چنین داروی مفیدی برای دوران یائسگی به شمار می‌ آید. اگر آب جوشانده‌ ی آن را در دهان و گلو نگه دارید و غرغره کنید. تورم و جراحات مخاط دهان و گلو را برطرف می‌ سازد.

عصاره برگ زالزالک برای تقویت دیواره رگ های خونی مفید است. برگ و گل زالزالک برای درمان نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر، فشار خون بالا و آریتمی استفاده می شود و برای بیماری های گوارشی و کلیوی مفید است.

50 گرم از آن را در یک لیتر آب بجوشانید و پس از خنک شدن روزی سه بار آب را در دهان بگیرید. برفک دهان را برطرف می‌ سازد و آبسه‌ ی لثه را نیز باز می‌ کند. اگر در گلو غرغره کنید، درد گلو و آنژین را درمان می‌ کند. اگر به پوست بمالید پوست ظریف شده را درمان کرده و سالک را رفع می‌ کند.

زالزالک به صورت انواع کپسول، تنتور، عصاره‌ های مایع استاندارد یا عصاره‌ های جامد عرضه می‌ شود. می‌ توان از برگ‌ ها، گل‌ ها و دانه‌ های زالزالک خشک چای نیز درست کرد.

تنتور زالزالک:

• مقدار ۳۰ تا ۴۰ قطره تنتور را در یک لیوان آب ریخته و سه بار در روز بنوشید. در موارد حاد می‌ توان این مقدار را تا ۸۰ قطره سه بار در روز افزایش داد. برای بی خوابی و ناراحتی‌ های دوران یائسگی بسیار مؤثر است.

• دم کرده دو قاشق چای خوری خشک شده گیاه را در یک لیوان آب جوش ریخته و به مدت ده دقیقه دم کنید و بخورید برای سرگیجه و عصبانیت مفید است.

• زالزالک اگر به خوبی خشک شود، تنها مقداری از ویتامین C خود را از دست می‌ دهد ولی دیگر ترکیبات شیمیایی خود را حفظ می‌ کند. لذا برای نگهداری زالزالک خشک باید آن را در محلی که هوایش دائما عوض می‌شود نگه داشت.

• زالزالک اثرات درمانی دیگوکسین را تشدید می‌ کند و از این رو در صورت مصرف دیگوکسین از مصرف توأم زالزالک بپرهیزید.
• عوارض جانبی زالزالک نادر است. برخی از عوارض آن شامل تعریق، خستگی و حالت تهوع است و در دوز بالا می‌ تواند موجب افت شدید و خطرناک در فشار خون شود.
• این میوه را وقتی کاملا رسید و رنگ انداخت، مصرف کنید تا دچار ناراحتی‌ های گوارشی ناشی از خام بودن میوه نشوید.