ازگیل و خواص آن

ازگیل با نام علمی Mespilus germanic درختچه‌ ای است خار دار و بومی ایران که به وفور در شمال به ویژه در جنگل‌ های تخریب شده می‌ روید. ازگیل ، گلابی شکل و کمی بزرگ‌ تر از آلو است. رنگ زرد یا نارنجی دارد و طعم ازگیل چیزی بین طعم هلو و انبه است. ازگیل را می‌ توان به صورت تازه یا خشک مصرف کرد. میوه ازگیل بسیار سفت و اسیدی است به همین خاطر تا خوب رسیده شود قابل خوردن نیست. گوشت ازگیل پس از رسیدن از سفید به قهوه‌ ای تیره تبدیل می‌ یابد و کاملا نرم و شیرین می‌ شود و گیاه ازگیـل بـه شکل درخت با کوتاه یا بوته‌ های بلند است و متعلق به خانواده رز هاست. درختچه‌ های ازگیل گاهی به ۸ متر هم می‌ رسد. برگ‌ های آن پهن، سبز تیره و بیضی شکل است.

طبع آن سرد و خشک است

1. ازگیل سرشار از ویتامین‌ های (A و B و C) و قند و تانن می‌ باشد.
2. ازگیل مدر، اشتها آور، آرام بخش، قلیایی کننده خون و تقویت کننده بدن محسوب می‌ شود و به علت داشتن ماده منیزیم در درمان پروستات اثر خوبی دارد.
3. این خوراکی حاوی عناصر معدنی منگنز، پتاسیم، کلسیم، فسفر و آهن می‌ باشد.
4. ازگیل به علت داشتن کلسیم و فسفر در تقویت اعصاب نقش مهمی دارد و به عنوان یک داروی آرام بخش محسوب می‌ شود.
5. غرغره با جوشانده برگ ازگیل در درمان تاول دهان و گلو درد عفونی مؤثر است.
6. این میوه برای افرادی که به ناراحتی‌ هایی از قبیل طپش قلب، اسید اوریک، نقرس، ورم معده، اسهال، اسهال خونی، التهاب روده و معده، ورم قولون، عطش، اختلالات قاعدگی و زیادی آب بزاق مبتلا می‌ باشند نافع بوده و می‌ تواند اثر درمانی داشته باشد.
7. عصاره حاصل از پوست میوه ازگیل به طور قابل توجهی مانع از رشد و گسترش سلول های سرطانی مثانه در انسان می‌ شود.
8. ازگیل علاوه بر این که یک میوه خوش مزه و مطبوع می‌ باشد از جمله خوراکی‌ هایی است که می‌ تواند نقش عمده‌ ای در حفظ سلامتی و آرامش انسان داشته باشد.
9. مصرف ازگیل خام یا کنسرو ازگیل در معالجه اسهال ساده اثر قطعی دارد.
10. خوردن ازگیل خام و خصوصاً نارس آن که تانن بیشتری دارد در معالجه خونریزی‌ های داخلی مانند: بواسیر، خونریزی رحمی و غیره اثر شفا بخش دارد.
11. ازگیل در معالجه زخم دهان و تورم مخاط گلـو مـؤثر است.
12. برگ و ریشه درخت ازگیل تب بر است.
13. ازگیل سرشار از ویتامین‌ ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ هایی است که می‌ تواند در تقویت سلامت قلب موثر باشد.

پنجاه گرم برگ تازه یا خشک درخت ازگیل را در یک لیتر آب سرد بریزید و ظرف محتوای آن را روی آتش بگذارید تا به جوش بیاید و پانزده دقیقه بجوشد، سپس از روی آتش بردارید و ده دقیقه به حال خودش بگذارید تا دم بکشد، بعد آن را از صافی بگذرانید و به مدت طولانی و چندین بار در روز این جوشانده را غرغره کنید. آبسه دهان و گلو با غرغره جوشانده برگ ازگیل خیلی زود می‌ رسد و سر باز می‌ کند، زیرا جوشانده برگ ازگیل ضد احتقان خون و میکروب کش است.

اگر مبتلا به گلو درد و یا آنژین شده‌ اید، هر روز سه بار با جوشانده گرم برگ ازگیل غرغره کنید. غرغره جوشانده برگ ازگیل دوای ممتازی برای گلو درد و آنژین است. برای تهیه جوشانده برگ ازگیل باید پنجاه گرم برگ تازه یا خشک آن را در یک لیتر آب پانزده دقیقه بجوشانید، و سپس ده دقیقه دم کنید و بعد با پارچه نازکی صاف و مصرف کنید.

جوشانده برگ ازگیل به ترتیبی که طرز تهیه آن را برای معالجه آبسه و آنژین شرح دادیم، به صورت حمام و یا محلول مالیدنی بیماری برفک را کاملاً معالجه می‌ کند.

جوشانده برگ ازگیل که نیم گرم یا خنک باشد به صورت حمام و یا محلول مالیدنی روی پوست باعث درمان سریع سالک می‌ شود. این جوشانده علاوه بر معالجه سالک، مقوی برای پوست‌ های ظریف است. برای تهیه جوشانده برگ ازگیل باید پنجاه گرم برگ ازگیل تازه یا خشک را در یک لیتر آب پانزده دقیقه بجوشانید و ده دقیقه دم کنید و بعد صاف کرده و به مصرف برسانید.

یک کیلوگرم ازگیل کاملاً رسیده را با هشتصد گرم شکر در نیم لیتر آب به مدت چهل و پنج دقیقه بجوشانید و بعد آن را به چهار قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را در شیشه‌ ای که در آن محکم بسته می‌ شود بریزید، وقتی دچار اسهال شدید صبح یکی از آن شیشه‌ ها را باز کنید و محتوی آن را به تدریج مصرف کنید. با مصرف شیشه اول اسهال شما تمام می‌ شود و کمتر احتیاج به مصرف شیشه دوم پیدا خواهید کرد.

هسته‌ های دویست و سی گرم میوه ازگیل را که کاملاً رسیده باشد خارج کنید و بعد آن را کاملاً بکوبید و در دو لیتر شیر داغ که با شکر شیرین شده باشد بریزید و به هم بزنید. اشخاص بزرگسال هر قدر بخواهند این دسر را می‌ خورند، این دسر شفا بخش، کولیک آنهایی را که بر اثر سنگینی معده و یا اسهال شده‌ اند معالجه می‌ کند. در مورد کولیک هر قدر بخواهید می‌ توانید ازگیل بخورید. چون ازگیل میوه ای فصلی است و در موقع معینی از سال پیدا می‌ شود، برای این که همیشه آن را در دسترس داشته باشید می‌ توانید کنسرو آن را هم تهیه کنید.

درمان اختلال قاعدگی خانم‌ هایی که دچار قاعدگی هستند، اگر شیر ازگیل را سه روز قبل از دوره قاعدگی بخورند، قاعدگی آن ها منظم خواهد شد. طرز تهیه شیر ازگیل به ترتیبی است که چگونگی آن را در مورد معالجه اسهال در بالا شرح دادیم. میوه تازه و رسیده ازگیل و همچنین کنسرو آن هم برای خانم‌ ها در این مورد مفید است.

• مضرات اشخاصی که مبتلا به ناراحتی‌ های کلیوی می‌ باشند، مجـاز بـه خـوردن ازگیل نمی‌ باشند.
• در صورت زیاده روی ممکن است به سقط جنین منجر شود.
• از مصرف ازگیل در زمان یبوست پرهیز کنید.
• دانه های ازگیل سرشار از اسید هیدروسیانید هستند که سمی می باشد پس در هنگام مصرف مواظب دانه های آن باشید.