ازگیل و خواص آن

• طبع و مزاج ازگیل
• خواص ازگیل
• موارد منع مصرف ازگیل

ازگیل با نام علمیMespilus germanica درختچه‌ای است خاردار و بومی ایران که به وفور در شمال به ویژه در جنگل‌های تخریب شده می‌روید. میوه ازگیل بسیار سفت و اسیدی است به همین خاطر تا خوب رسیده شود قابل خوردن نیست. گوشت ازگیل پس از رسیدن از سفید به قهوه‌ای تیره تبدیل می‌یابد و کاملا نرم و شیرین می‌شود و گیاه ازگیـل بـه شکل درخت با کوتاه یا بوته‌های بلند است و متعلق به خانواده رزهاست. درختچه‌های ازگیل گاهی به ۸ متر هم می‌رسد. برگ‌های آن پهن، سبز تیره و بیضی شکل است.

طبع آن سرد و خشک است

1. ازگیل سرشار از ویتامین‌های ( آ و ب و ث) و قند و تانن می‌باشد.
2. ازگیل مدر، اشتها آور، آرام بخش، قلیایی کننده خون و تقویت کننده بدن محسوب می‌شود و به علت داشتن ماده منیزیم در درمان پروستات اثر خوبی دارد.
3. این خوراکی حاوی عناصر معدنی منگنز، پتاسیم، کلسیم، فسفر و آهن می‌باشد.
4. ازگیل به علت داشتن کلسیم و فسفر در تقویت اعصاب نقش مهمی دارد و به عنوان یک داروی آرام بخش محسوب می‌شود.
5. غرغره با جوشانده برگ ازگیل در درمان تاول دهان و گلودرد عفونی مؤثر است.
6. این میوه برای افرادی که به ناراحتی‌هایی از قبیل طپش قلب، اسید اوریک، نقرس، ورم معده، اسهال، اسهال خونی، التهاب روده و معده، ورم قولون، عطش، اختلالات قاعدگی و زیادی آب بزاق مبتلا می‌باشند نافع بوده و می‌تواند اثر درمانی ظاهر کند.
7. جوشانده نیم گرم برگ ازگیل پوست‌های ظریف را تقویت می‌کند.
8. ازگیل علاوه بر اینکه یک میوه خوش مزه و مطبوع می‌باشد از جمله خوراکی‌هایی است که می‌تواند نقش عمده‌ای در حفظ سلامتی و آرامش انسان داشته باشد.
9. مصرف ازگیل خام یا کنسرو ازگیل در معالجه اسهال ساده اثر قطعی دارد.
10. خوردن ازگیل خام و خصوصاً نارس آن که تانن بیشتری دارد در معالجه خونریزی‌های داخلی مانند: بواسیر، خونریزی رحمی و غیره اثر شفا بخش دارد.
11. ازگیل در معالجه زخم دهان و تورم مخاط گلـو مـؤثر است.
12. برگ و ریشه درخت ازگیل تب بر است.
13. میوه درخت ازگیل گوشت بدن را زیاد و خون را تصفیه می‌کند.

پنجاه گرم برگ تازه یا خشک درخت ازگیل را در یک لیتر آب سرد بریزید و ظرف محتوای آن را روی آتش بگذارید تا به جوش بیاید و پانزده دقیقه بجوشد، سپس از روی آتش بردارید و ده دقیقه به حال خودش بگذارید تا دم بکشد، بعد آن را از صافی بگذرانید و به مدت طولانی و چندین بار در روز این جوشانده را غرغره کنید؛ آبسه دهان و گلو با غرغره جوشانده برگ ازگیل خیلی زود می‌رسد و سرباز می‌کند، زیرا جوشانده برگ ازگیل ضد احتقان خون و میکروب کش است.

اگر مبتلا به گلودرد و یا آنژین شده‌اید، هر روز سه بار با جوشانده گرم برگ ازگیل غرغره کنید. غرغره جوشانده برگ ازگیل دوای ممتازی برای گلودرد و آنژین است.

برای تهیه جوشانده برگ ازگیل باید پنجاه گرم برگ تازه یا خشک آن را در یک لیتر آب پانزده دقیقه بجوشانید، و سپس ده دقیقه دم کنید و بعد با پارچه نازکی صاف و مصرف کنید.

جوشانده برگ ازگیل به ترتیبی که طرز تهیه آن را برای معالجه آبسه و آنژین شرح دادیم، به صورت حمام و یا محلول مالیدنی بیماری برفک را کاملاً معالجه می‌کند.

جوشانده برگ ازگیل که نیم گرم یا خنک باشد به صورت حمام و یا محلول مالیدنی روی پوست باعث درمان سریع سالک می‌شود. این جوشانده علاوه بر معالجه سالک، مقوی برای پوست‌های علیل و ظریف است.

برای تهیه جوشانده برگ ازگیل باید پنجاه گرم برگ ازگیل تازه یا خشک را در یک لیتر آب پانزده دقیقه بجوشانید و ده دقیقه دم کنید و بعد صاف کرده و به مصرف برسانید.

صد گرم میوه کال ازگیل را که هنوز سبز است بچینید و با چاقو به تکه‌های کوچکی درآورید و در نیم لیتر آب بریزید، و پنجاه گرم برگ تازه گیاه میکه ۱ را به آن اضافه کنید و یک ربع ساعت آن را بجوشانید و پنج دقیقه آن را دم کنید، و سپس آنقدر به آن شکر بریزید که به صورت شربت سفتی در آید، و اگر بچه شما مبتلا به اسهال شده است در بیست و چهار ساعت شبانه روز صد تا دویست گرم از این شربت را به او بدهید.

یک کیلوگرم ازگیل کاملاً رسیده را با هشتصد گرم شکر در نیم لیتر آب به مدت چهل و پنج دقیقه بجوشانید، و بعد آن را به چهار قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را در شیشه‌ای که در آن محکم بسته می‌شود بریزید، وقتی دچار اسهال شدید صبح یکی از آن شیشه‌ها را باز کنید و محتوی آن را بتدریج مصرف کنید. با مصرف شیشه اول اسهال شما تمام می‌شود و کمتر احتیاج به مصرف شیشه دوم پیدا خواهید کرد.

 هسته‌های دویست و سی گرم میوه ازگیل را که کاملاً رسیده باشد خارج کنید و بعد آن را کاملاً بکوبید و در دو لیتر شیر داغ که با شکر شیرین شده باشد بریزید و به هم بزنید. اشخاص بزرگسال هر قدر بخواهند این دسر را می‌خورند، این دسر شفابخش، کولیک آنهایی را که بر اثر سنگینی معده و یا اسهال رنجور شده‌اند معالجه می‌کند. در مورد کولیک هر قدر بخواهید می‌توانید ازگیل بخورید. چون ازگیل میوهای فصلی است و در موقع معینی از سال پیدا می‌شود، برای اینکه همیشه آن را در دسترس داشته باشید می‌توانید کنسرو آن را هم تهیه کنید.

درمان اختلال قاعدگی خانم‌هایی که دچار قاعدگی هستند، اگر شیر ازگیل را سه روز قبل از رگل و در دوره قاعدگی بخورند قاعدگی آنها را تحت نظم و ترتیب در خواهد آورد. طرز تهیه شیر ازگیل به ترتیبی است که چگونگی آن را در مورد معالجه اسهال در بالا شرح دادیم.

میوه تازه و رسیده ازگیل و همچنین کنسرو آن هم برای خانم‌ها در این مورد مفید است.

• مضرات اشخاصی که مبتلا به ناراحتی‌های کلیوی می‌باشند، مجـاز بـه خـوردن ازگیل نمی‌باشند.
• در صورت زیاده روی ممکن است به سقط جنین منجر شود.