زعفران یکی از گرانترین گیاهان جهان است که این روزها تحقیقاتی مبنی بر استفاده از زعفران برای درمان رماتیسم انجام شده است. روماتیسم به مجموعه ای از بیماریها گفته می شود که این بیماریها باعث ایجاد درد های مزمن در مفاصل بدن می شوند. در بیماران روماتیسمی علائمی مثل افسردگی و اضطراب رایج است و التهاب مزمن در بدن این افراد باعث افزایش چنین علائمی می شود.
در اینجاست که خواص زعفران برای روماتیسم خیلی کاربردی است. زعفران یک عامل ضد التهابی است و می تواند به کاهش درد و التهاب و سفتی مفصل کمک کند. تحقیقات نشان داده اند که این گیاه می تواند عوامل التهابی مربوط به بیماری روماتیسم در بدن را کاهش دهد و به کاهش درد روماتیسم کمک کند.
شواهدی از یافته های دانشمندان ایرانی برای درمان روماتیسم با استفاده از زعفران
کارآزمایی های بالینی داروی گیاهی زعفران کروسینا ساخت ایران در سالهای 2020 و 2022، که در مجموع 120 بیمار مبتلا به استئوآرتریت شرکت داشتند، نشان دادند که کروسینا به طور قابل توجهی سطح پروتئین واکنشی CRPرا در خون کاهش می دهد. در حالی که درصد سلول های T تنظیمی (Tregs) و بیان ژن GATA-3 را نیز افزایش می دهد، که همه اینها شاخص های قابل اعتمادی برای بهبود پاسخ ایمنی ضد التهابی به بیماری هستند.
مطالعه دیگری که در دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 2020 انجام شد، به این نتیجه رسید که مکمل زعفران می تواند “به طور مثبت و قابل توجهی نتایج بالینی را در بیماران آرتریت روماتوئید بهبود بخشد.” عصاره زعفران که روزانه توسط مبتلایان به آرتریت روماتوئید در طی یک دوره 12 هفته ای مصرف می شد، نه تنها تعداد مفاصل حساس و متورم را کاهش داد، بلکه شدت درد تجربه شده توسط افراد را نیز کاهش داد.
در پایان سال 2020، یک بررسی جامع از داده های تولید شده توسط این کارآزمایی ها و سایر کارآزمایی ها توسط دانشگاه علوم پزشکی تهران منتشر شد. نویسندگان به طور “قاطعانه” خلاصه کردند که زعفران “یک عامل آنتی اکسیدانی و ضد التهابی قوی است که می تواند برای درمان بیماران مبتلا به بیماری های مرتبط با التهاب” از جمله استئوآرتریت و آرتریت روماتوئید در نظر گرفته شود.
بیشتر بخوانید: داروهای گیاهی مفید برای کنترل رماتیسم مفصلی
نتایج مطالعات غیر ایرانی در درمان روماتیسم
با این حال، در خارج از ایران، نظرات علمی در مورد اثربخشی درمانی زعفران برای درمان روماتیسم متفاوت است. محققان فرانسوی که در سال 2020 متاآنالیز شواهد موجود را انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که زعفران ممکن است در واقع اثرات مفیدی بر روماتیسم داشته باشد. مقاله ای که در سال 2017 توسط محققان چینی نوشته شده و در مجله پزشکی معتبر آمریکایی منتشر شده است، شواهدی را از آزمایش دانشمندان چینی ارائه کرد که کروسین یکی از مواد فعال اصلی تشکیل دهنده زعفران از طریق کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب، علائم استئوآرتریت را کاهش می دهد.
این نشان می دهد که کروسین یک داروی بالقوه برای درمان انواع روماتیسم است. اخیراً، در سال 2018، یافته های یک مطالعه بالینی در بیمارستان مرکزی شهر گوآنگجو در استان هبی چین، تیمی از پزشکان را به ارزیابی مثبت مشابهی از پتانسیل درمانی کروسین برای مبتلایان به آرتریت روماتوئید هدایت کرد. نویسندگان این مطالعه مشاهده کردند که «کروسین می تواند آرتریت را کاهش دهد و پاسخ های التهابی را سرکوب کند» و بنابراین یک «عامل ضد آرتریت امیدوارکننده» است که می تواند یک درمان مؤثر برای آرتریت روماتوئید باشد.
بیشتر بخوانید: خواص درمانی میوه ها در بهبود رماتیسم
نتیجه گیری
با در نظر گرفتن همه موارد، عصاره زعفران به عنوان درمانی برای کسانی که از اثرات دردناک و اغلب ناتوان کننده روماتیسم رنج می برند، نوید واقعی را نشان می دهد، و مشخصات ایمنی آن به وضوح نسبت به درمان های دارویی که معمولاً برای مدیریت طولانی مدت علائم تجویز می شوند، برتر است.
از آنجایی که داده های موجود نشان می دهد که کروسین ماده شیمیایی است که در درجه اول مسئول خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی زعفران است، مصرف کنندگان باید به دنبال مکمل های زعفران با کیفیت خوب باشند که برای محتوای کروسین بالا استاندارد شده اند.
