نکاتی که لازم است درباره ویتامین D بدانید!
ویتامین D از طریق در معرض آفتاب قرارگرفتن پوست در بدن تولید می شود. چون رنگدانه ها مقداری اشعه نوری را به خود جذب می کنند.
ویتامین D یکی از ویتامین های محلول در چربی است و لذا برای جذب آن در صفرا، لازم است در بدن ذخیره شود. ویتامین D از طریق در معرض آفتاب قرارگرفتن پوست در بدن تولید می شود. چون رنگدانه ها مقداری اشعه نوری را به خود جذب می کنند، لذا سیاه پوستان نسبت به سفید پوستان بیشتر احتیاج به اشعه آفتاب دارند تا مقداری معين ويتامين را بسازند زیرا مقداری از این اشعه جذب رنگدانه سیاه می شود. این ویتامین در مواد غذایی حیوانی نیز یافت می شود و برای رشد استخوان ها و دندان های سالم، به خصوص در دوران کودکی بسیار حائز اهمیت است. بدون ویتامین D ، استخوان های قوی در بدن ساخته یا حفظ نمی شوند.
چه بیماری هایی با ویتامین D درمان می شود؟
- پوکی استخوان: افراد سالمند و افرادی که در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان قرار دارند. می توانند از مصرف مکمل های ویتامین D برای افزایش جذب کلسیم و تقویت استخوان ها بهره مند شوند.
- سلامت دندان: مکمل های ویتامین D می توانند دندان ها را تقویت کنند و فقدان بافت استخوانی ناشی از بیماری های لثه را کاهش دهند.
- نرمی استخوان: ویتامین D از بیماری راشیتیسم دوران کودکی پیشگیری می کند، این بیماری باعث نرمی و تغییر شکل استخوان ها می شود.
- پسوریازیس: برخی از افراد مبتلا به پسوریازیس دریافته اند که با مصرف روزانه دوز بالاتری از ویتامین D علائم بیماری بهبود می یابد.
- کاهش افسردگی: تحقیقات نشان داده است که ویتامین D نقش مهمی در تنظیم خلق و خو و کاهش افسردگی داشته باشد. دانشمندان به این نتیجه رسیدند که افرادی که دچار افسردگی بودند، با دریافت مکمل های ویتامین D متوجه بهبود علائم خود شده اند.
- کاهش وزن: اگر در تلاش برای کاهش وزن یا جلوگیری از بیماری های قلبی هستید، مکمل های ویتامین D را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. در یک مطالعه، افرادی که روزانه مکمل کلسیم و ویتامین D مصرف می کردند، نسبت به افرادی که از مکمل دارونما استفاده می کردند، وزن بیشتری کاهش دادند.
خواص ویتامین D
- سرمازدگی دست و پا و رعشه که مربوط به غدد تیروئید باشد را پیشگیری و درمان می کند.
- به طور غیر مستقیم برای جذب و سودمند شدن فسفر اثر دارد.
- برای ایجاد مقاومت سلول های دستگاه تنفسی در برابر هجوم میکروب ها مؤثر است.
- از بروز ویتامین های عفونی جلوگیری می کند.
علائم کمبود ویتامین D
- کمردرد
- پوسیدگی دندان
- دست و پای چرخیده در کودکان
- استخوان های شکننده
عوارض ناشی از کمبود ویتامین D
- رشد نکردن استخوان ها و دندان ها
- برآمدگی های مختلف روی دنده ها
- انحنای ستون فقرات
- ایجاد ورم
- ضعف عضلانی
- کم شدن کلسیم خون
مکمل های ویتامین D
در صورت قرار گرفتن زیاد در معرض نور خورشید، نیاز به مکمل های ویتامین D بعید به نظر می رسد. افرادی که خود را از نور خورشید دور نگه می دارند به این مکمل نیاز دارند. از آنجا که ویتامین D عمدتاً در محصولات حیوانی یافت می شود، گیاهخواران و خام گیاهخواران ممکن است نیاز به مکمل اضافی داشته باشند. زنان باردار و شیرده نیز می توانند از مکمل های ویتامین D بهره مند شوند. قرص های مولتی ویتامین معمولاً حاوی ۵ میکروگرم ویتامین D هستند، اما در سنین بالای ۵۰ سال، این نیاز به دو برابر افزایش پیدا می کند.
مواد غذایی حاوی ویتامین D
- دانه کاکائو
- سبزیجات
- شیر
- پنیر
- کره
- خامه تازه
- بعضی قارچ ها
- فندق
- زیتون
- روغن کبد ماهی
- آجیل ها
- ماهی تن
«مقدار لازم ویتامین D در طول شبانه روز برای اطفال ۴۰۰ واحد بین المللی و برای بالغین نیز ۴۰۰ واحد بین المللی است»
عوارض ناشی از مصرف زیاد ویتامین D
افراد مبتلا به ضعف کلیه و بیماری تصلب شرایین نباید ویتامین D مصرف کنند. مصرف زیاد ویتامین D نیز باعث بروز مشکلات زیر می شود:
- خستگی
- شل و نرم شدن بافت های بدن
- سفت شدن مجاری ادرار و رگ های بزرگ
- ضعف عمومی
- بی اشتهایی
- سر درد
احتیاط
ویتامین D سمی ترین ویتامین و دارای عوارض جانبی شامل تهوع، اسهال، سردرد و افسردگی است. مصرف روغن کبد ماهی و مکمل های این ویتامین می تواند منجر به بیش مصرفی شود. کودکان بیشتر در معرض خطر بیش مصرفی قرار می گیرند و ویتامین D باید تحت نظر پزشک به آنها داده شود.
