خواص دارچین | طبع دارچین | فواید دارچین در طب سنتی
خواص دارویی و درمانی دارچین + طبع و موارد استفاده آن
از خواص دارچین که به عنوان آنتی بیوتیک، تقویت کننده دستگاه عصبی و قوای جنسی، طعم و عطر دهنده غذا معرفی شده و مصرف آن را در بارداری ممنوع است میتوان به موارد زیادی اشاره کرد.
در یک دوره ای دارچین حتی بیشتر از طلا ارزش داشت، این ادویه یکی از قدیمی ترین ادویه های شناخته شده است در واقع این ادویه محبوب پر از مزایا برای سلامتی است که شما را متعجب خواهد کرد. دارچین ، این ادویه خوش طعم دارای خواص و فواید بسیاری است که مخلوطی از دارچین و عسل درمان بسیاری از بیماری ها می باشند. همچنین از این ادویه می توانید برای کاهش وزن استفاده کنید. اما این تنها مورد از فواید و خواص آن نیست.
طبع دارچین
طبع دارچین گرم و خشک است، به همین دلیل نیز به صورت چاشنی در غذاها و خوراکی های مردم ایران استفاده می شود. طعم آن مانند جوز بویا یا همان جوز هندی تند است ولی ملایم تر و با زنندگی کمتر. این ادویه کمی تند، شیرین و معطر است که طعم میخک نیز از آن احساس می شود.
جدول ارزش غذایی دارچین پودر شده
| انرژی (کالری) | پروتئین (گرم) | کربوهیدرات تام (گرم) | چربی (گرم) |
| 261 | 3.9 | 79.8 | 3.2 |
| کلسیم (میلی گرم) | فسفر (میلی گرم) | آهن (میلی گرم) |
منیزیم (میلی گرم) |
| 1.228 | 61 | 38 | 56 |
| سدیم (میلی گرم) | پتاسیم (میلی گرم) | روی (میلی گرم) |
ویتامین A (واحد) |
| 26 | 500 | 2 | 20 |
مشخصات و ظاهر دارچین
دارچین یا "سلیخه" پوست شاخه درختی همیشه سبز از خانواده برگ بو به ارتفاع ۵ تا ۷ متر است که از تمام قسمت های آن بوی معطر دارچین استشمام می شود. این گیاه دارای برگ های متقابل، بیضوی و دراز، گل های سفید مایل به زرد و مجتمع بصورت خوشه با ۱۲ پرچم در ۴ ردیف و میوه ای به رنگ قهوه ای مایل به آبی است.
درخت آن فقط در مناطق گرمسیر مانند سیلان و هندوستان می روید و بهترین نوع این ادویه در چین به عمل می آید. از دیگر نوع این ادویه می توان به "دارچین چین" یا "سلیخه سیاه" یا " فلوس" اشاره نمود. دارچین چینی از پوست گونه دیگری از درخت آن به‌دست می آید. ادویه ارزان تر و زبرتری دارد که اغلب اوقات به جای دارچین سیلانی به کار گرفته می شود.
خاصیت درمانی دارچین
دارچین برای درمان، پیشگیری و بهبود بیماری های زیر توصیه می شود.
دستگاه گوارش
- برای برطرف کردن نفخ معده و روده از گرد یا دم کرده این ادویه که محرک معده و اشتها آور است استفاده می نمایند.
- برای رفع بی اشتهایی و سوء هاضمه هایی چـون ناراحتی های کولیک خفیف، احساس سنگینی در دستگاه گوارش و آروغ توصیه می شود.
- گاهی از این دارو همراه با دیگر دارو ها به عنوان مقوی معده و بادشکن استفاده می گردد.
- این گیاه معطر، قابض، بادشکن و محرک است. یک ترکیب معطر تقویتی، موثر در ضعف معده و اسهال و همچنین در سرگیجه و تهوع در گیاه موجود است.
دستگاه اعصاب
- دارچین تقویت کننده دستگاه عصبی، ضد تشنج و لرزش اندام ها است.
- دم کرده این ادویه اضطراب، وسواس، هیستری و جنون را درمان می کند.
- کمپرس با خیس کرده آن، اعصاب خسته پلک را که موجب جهش و پرش پلک می شوند، تسکین داده و درمان می سازد.
بیشتر بخوانید: چای دارچین ، نوشیدنی با هزار و یک خاصیت
اختلالات پوستی
- خورشید باعث تولید گلیکاسیون می شود که باعث چروک شدن پوست می شود، عصاره این ادویه تولید این ماده را کاهش می دهد. بنابراین سرعت روند پیری را کم می کند.
- تسکین دهنده اختلالات پوستی است و لکه ها، بخصوص کک و مک را برطرف می سازد.
- طبق تحقیقات، ثابت شده است که ترکیب یک قاشق از این ادویه با عسل، بر روی پوست می تواند اگزما را درمان کند.
- می توانید با حذف سلول های مرده پوستتان نرمی و درخشش را به آن باز گردانید که برای این کار می توانید دارچین، بادام ، روغن زیتون عسل و نمک دریا را با هم مخلوط کنید و روی صورتتان بمالید.
تقویت قلب
- برای درمان ضعف عضلات قلب استفاده می شود زیرا جوشانده این ادویه، بر جریان خون قلب افزوده و در نتیجه تنفس را تشدید می ماید.
- همچنین رگ ها را باز می کند و اثر خوبی در گردش خون دارد.
تحریک غدد
- دم کرده یا جوشانده آن، غدد مترشحه داخلی بخصوص غدد تناسلی را تحریک نموده و ترشحات غدد بزاقی و دیگر غدد را افزایش می دهد. این ادویه برای افزایش و بازیافتن نیروی جنسی به کار می رود، کلیه را گرم می کند، ضعف کمر و پاها را از بین می برد و کم خونی را درمان می کند.
- مفرح بوده و دستگاه اعصاب، گوارش و غدد مترشحه داخلی را تحریک و تقویت می کند.
تسکین و ضدعفونی
- مصونیت بدن را در مقابل امراض افزایش می دهد، و تا حدود زیادی اثر پنی سیلین و آنتی بیوتیک طبیعی را داراست.
- اسانس آن تاثیر ضد ویروس، باکتری کش، لارو کش، ضد میکروب و ضد قارچ دارد. برای این است که دی اکسیدکربن موجود در پوست دارچین (0/1درصد) رشد تعدادی از میکروارگانیزم ها را بطور کامل مهار می کند.
- دارچین می تواند ویروس و انگل های مختلف را نیز از بین ببرد. مخصوصاً سال‌مونلا، استافیلوکوس، ویروس سرماخوردگی و ویروس های دیگر را به آسانی از بین می برد.
- روغن دارچین تسکین دهنده درد گوش و گرد آن تسکین دهنده و ضدعفونی کننده دندان های پوسیده است.
- دارچیـن اثـر آرام‌کننده و شادکننده دارد و از بسیاری از دارو های آرام بخش بهتر است.
- دارچین پایین آورنده تب است، حتی امروزه دارچین را به صورت قرص و کپسول درآورده اند که به عنوان تب بر به کار می رود.
- دارچین به خاطر خاصیت گرم‌کنندگی و تند و تیز آن، بهتـرین دارو برای درد هـای عضلانی است و در درمان التهابات مفاصل و روماتیسم استفاده می شود.
مشکلات زنان
- دارچین عضلات رحم را تحریک می کند و برای زایمان های سخت به کار می رود.
- دارچین از بسیاری از قرص هایی که برای دردهای عادت ماهیانه به کار می روند بهتر است. استفاده از دارچین به خانم هایی که ناراحتی هایی ناشی از عادت ماهیانه دارند توصیه می شود و حتی کسانی که عادت ماهیانه منظم ندارند می توانند برای تنظیم آن از دارچین استفاده کنند.
سایر خواص دارچین
- دارچین برای تقویت عمومی بدن مصرف می شود و چینی ها اعتقاد دارند که مصرف مداوم دارچین شخص را قوی می کند و همواره جوان نگه می دارد و حتی اشخاصی که ضعف دارند (ضعف ناشی از پیری یا از فشار های روحی و یا امراض سخت) با خوردن دارچین نیروی جوانی را باز می یابند.
- بهترین اثر دارچین بر بیماری آسم می باشد و در موقع حملات آسم، خوردن یک فنجان چای دارچین می تواند اثر آرامش بخشی داشته باشد.
- پوسته گیاه به عنوان ادویه در غذاها، خمیردندان ها، رایحه ها و عطر ها استفاده می شود.
- از آنجایی که دارچین باعث پایین آمدن قند خون می گردد، می تواند برای بیماران دچار مرض قند (دیابتی) مفید باشد.
- دارچین بهترین درمان برای افسردگی های زمستانه است، همچنین مطالعاتی نشان داد که بوی دارچین می تواند تحریک پذیری و اضطراب را نیز کاهش دهد.
موارد منع مصرف دارچین
- مصرف زیاد دارچین، باعث تحریک رحم و سقط جنین می شود. همچنین امکان ایجاد نقص در جنین را افزایش می دهد. پس از مصرف طولانی مدت یا بیش از اندازه دارچین در بارداری پرهیز نمایید.
- دارچین به قاعده آوری کمک می کند. در دوره عادت ماهیانه باعث فزونی خون قاعدگی می شود.
- برای مبتلایان به زخم معده مفید نیست.
- سینامیک‌آلدئید دارچین که در عطر ها موجود است می تواند باعث التهاب پوستی و در خمیردندان هـا باعث حساسیت شـود.
- اسانس دارچین ممکن است واکنش های حساسیتی بر روی پوست ایجاد نماید. پس نباید بصورت خوراکی یا پوستی مصرف شود.
- در سن یائسگی از دارچین دوری کنید.
- مصرف مقادیر زیاد دارچین یا مقادیر متوسط اسانس آن، گاه سبب بیماری تپش سریع قلب و افزایش حرکات دودی روده ای، تحریک تنفسی و تعریق می شود و بدنبال آن فاز آرامش مرکزی که مشخصه آن خـواب آلودگی و تضعیف است، ایجاد می گردد.
موارد استفاده دارچین
- به عنوان ادویه بصورت پودر، جوشانده، به شکل قرص، روغن یا عصاره استفاده می شود. همچنین در بازار قلم های کوچک و نازک دارچین به قطر یک سانتی متر و گاه تا یک متر درازا که لوله شده و درهم فرو رفته اند را می توان مشاهده نمود.
- چینی ها هم از پوست و هم از سرشاخه های گیاه دارچین استفاده می کنند و عقیده دارند که پوست آن برای قسمت های تنه بدن و سرشاخه ها برای انگشتان دست ها و پاها مفید هستند.
- روغن دارچین، درد و ورم معده و روده را درمان می کند.
- برای برطرف شدن علائم سردی مانند سردی در معده و طحال که با علائم حساسیت به سرما، درد شکمی، تهوع، استفراغ و اسهال ظاهر می شود، همچنین درد ناشی از رکود به دلیل سرما یا درد ناشی از باد سرد یا توقف خون مانند درد های شکمی (برای مثال بعد از زایمان)، درد های روماتیسمی (ناشی از باد، سرما و رطوبت) و برای اختلالات باد یا سرما مانند سرماخوردگی، آنفولانزا و برای درمان سوء هضم، سردی و ضعف قلب باید ده گرم از قلم دارچین را در یک لیتر آب، پنج دقیقه بجوشانید و هر روز یک فنجان از آن را بنوشید.
کاربرد دارچین در آشپزی
- بهتر است دارچین به شکل پوست را برای معطر کردن نوشیدنی های داغ و سوپ استعمال کنند زیرا اولاً در غذا رسوب نداده و ته نشین نمی شود، ثانیا می توانند به راحتی آن را از غذا یا نوشیدنی خارج کنند.
- پاشیدن کمی دارچین داخل شیر داغ، نوشابه خوبی خواهد شد که شب موقع خواب میل کنند.
- قطعه کوچکی از دارچین طعم و عطر خوراک گوشت گوساله، استیک، سوپ و هر غذای داغی را زیادتر می کند.
- پودر دارچین عطر گرم و مطبوعی به کلوچه، کیک و پودینگ می دهد و به علاوه با سیب پخته نیز خوب از آب در می آید.
- اغلب اوقات در سس های کاری، کچاپ، گوجه فرنگی در سس گل‌کلم ، ماهی سفید یا مرغ به کار می رود.
- هرگاه کمی پودر دارچین را با پودر قند مخلوط کرده بر ماست شیرین اضافه کنید بسیار خوشمزه خواهد شد.
