درمان آفت دهان با طب سنتی و گیاهان دارویی

آفت‌ ها، زخم‌ های دهانی کوچک و کم عمقی هستند که بر روی بافت‌ های نرم دهان یا در پایه لثه ایجاد می‌ شوند. بر خلاف تبخال، آفت روی سطح لب شما ایجاد نمی ‌شود و مسری نیست. خوشبختانه گیاهان دارویی زیادی برای کاهش درد آفت دهان و بهبود سریع ‌تر آن وجود دارد. ما سعی می ‌کنیم روش ‌های طبیعی و خانگی درمان آفت را به شما معرفی کنیم.

هر کسی ممکن است به آفت دهان مبتلا شود اما نوجوانان و بزرگسالان جوان بیشتر آن را تجربه می ‌کنند. جالب است بدانید این عارضه در زنان هم شایع ‌تر است. با این وجود هنوز اصلی ‌ترین علت آفت دهان نامشخص است. از مهمترین دلایل آفت دهان را می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• حساسیت ‌های غذایی به ویژه به شکلات، قهوه، توت فرنگی، تخم مرغ، آجیل، پنیر و غذاهای تند یا اسیدی
• آسیب دیدن دهان و زبان هنگام مسواک زدن، حوادث ورزشی یا تصادفاً گاز گرفتن دهان
• استفاده از خمیر دندان ‌ها و دهان‌ شویه ‌های حاوی سدیم لوریل سولفات
• وجود باکتری هلیکوباکتر پیلوری، همان باکتری که باعث زخم معده می ‌شود
• پیروی از یک رژیم غذایی بدون ویتامین B12، روی و آهن
• پاسخ آلرژیک به باکتری‌های خاصی در دهان
• تغییرات هورمونی در دوران قاعدگی
• فشارها و استرس‌ های عاطفی
• وراثت
• کمبود بعضی از ویتامین ها در بدن

بر‌اساس مطالعات انجام شده، مصرف مکمل زیرزبانی ویتامین B12 ، حتی در افرادی که با کمبود این ویتامین مواجه نیستند، مانع از بازگشت مجدد آفت دهانی می ‌شود. مقدار 1 میلی‌ گرم ویتامین B12 که دوبار در روز به مدت6 ماه مصرف شود، مفید بوده است.

از طرفی، مصرف مکمل‌ های گروه ویتامین B، ویتامین B1، ویتامین B2 و ویتامین B6 نیز به ‌خصوص در افرادی که با کمبود ویتامین B1 مواجه هستند، می ‌تواند کمک ‌کننده باشد زیرا کمبود این ویتامین با خطر افزایش ابتلا به آفت دهان مرتبط است.

بابونه یکی از گیاهان دارویی است که در طب سنتی برای التیام زخم ‌ها و تسکین درد استفاده می‌ شود. بابونه دارای دو ترکیب با توانایی ضد التهابی و ضدعفونی کننده است. یک دمنوش بابونه می ‌تواند به عنوان کمپرس برای تسکین زخم‌ ها عمل کند.

پیاز را به شکل خام بخورید. می‌ توانید همراه غذا و به عنوان چاشنی از آن استفاده کنید. پیاز به دلیل داشتن سولفور در درمان آفت دهان بسیار مؤثر است.

در طب سنتی از مریم گلی برای درمان التهاب دهان استفاده می ‌شود. مریم گلی یکی از گیاهان دارویی دارای خواص ضد باکتری، ضد التهابی، ضدعفونی کننده و قابض است. همچنین به تسکین درد کمک می کند. می ‌توانید به صورت دهان شویه نیز این دمنوش را غرغره کنید.

از آنجایی ‌که ماده‌ ژله‌ ای درون برگ ‌های آلوئه ورا، به تسکین درد و بهبود زخم ‌ها کمک می ‌کند، به‌ عنوان گیاه کمک ‌های اولیه شناخته می‌ شود. با یک گوش‌ پاک‌ کن آفت دهان و محیط اطراف آن را خشک کنید، سپس برگ آلوئه ورا را برش داده و ژل آلوئه ورا را مستقیما روی آفت دهان بگذارید و هر چند بار که لازم است این کار را تکرار کنید.

تحقیقات نشان داده است که روغن نارگیل، این روغن مورد استفاده در طب سنتی به دلیل داشتن اسید لوریک بالا دارای خواص ضد میکروبی است. به درمان زخم‌ های ناشی از باکتری‌ ها کمک کرده و از گسترش آنها جلوگیری می کند. روغن نارگیل همچنین یک ضد التهاب طبیعی است و به کاهش قرمزی و درد کمک می کند.

کمی پودر زردچوبه را با یک قاشق غذاخوری گلیسیرین مخلوط کنید تا به شکل خمیری درآید. این خمیر را مستقیماً بر روی زخم بگذارید. می ‌توانید به جای گلیسیرین از آب استفاده کنید.

برگ ریحان تازه را بجوید. این کار را دوبار در روز تکرارکنید، هر بار می ‌توانید ۳ تا ۵ برگ ریحان را بجوید. این روش را تا درمان آفت ادامه دهید.

یکی از گیاهان دارویی شناخته شده در طب سنتی با خاصیت ترمیم کننده زخم و تقویت کننده سیستم ایمنی است که می ‌تواند در درمان آفت دهانی یا جلوگیری از ایجاد آنها کمک کند.

سرکه‌ سیب و آب گرم را با هم مخلوط کنید و از آن به ‌عنوان یک دهانشویه روزانه برای ناپدید‌ شدن آفت دهان بهره‌ مند شوید. سرکه‌ سیب حاوی اسید استیک است که می ‌تواند باکتری‌ های خطرناک و بد را از بین ببرد و درعین ‌حال رشد باکتری ‌های مفید و خوب را افزایش دهد.

یکی از مواد موثر در درمان آفت زبان و دهان، استفاده از شیرین بیان به صورت دهانشویه است. کافی است یک روز از آن استفاده کنید تا تاثیر فوق العاده آن در کاهش درد را متوجه شوید. نصف قاشق چای خوری عصاره شیرین بیان با یک فنجان آب گرم مخلوط کرده و روزی 4 بار مثل دهانشویه از آن استفاده کنید.

می ‌توانید در سالاد از آن استفده کنید یا بطور جداگانه بطور روزانه مصرف کنید. روش دیگر غرغره کردن آب گوجه ‌فرنگی است. دو تا سه بار در روز این کار را انجام دهید و تا درمان آفت ادامه دهید.

روغن نعناع را مستقیماً بر روی زخم ‌ها استفاده کنید تا درد آن کاهش یابد. می ‌توانید دوبار در روز این کار را انجام دهید. سعی کنید روغن نعناع حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه بر روی زخم ‌ها باقی بماند، سپس دهان را با آب شستشو دهید.

یکی از بهترین گیاهانی که می‌ توانید برای تسکین درد آفت دهان از آن استفاده کنید، چای سیاه است. پس اگر دچار آفت دهان شدید، چای کیسه ‌ای را مستقیم روی آفت دهان قرار دهید تا دردتان آرام شود. می ‌توانید چای سرد ‌شده را نیز به‌ عنوان دهانشویه غرغره کنید. «تانن» موجود در چای تأثیر مثبتی برای التیام آفت دهان دارد.

از آنجا که جوش ‌شیرین ماده ‌ای قلیایی است، اسید هایی را که باعث ایجاد درد و سوزش در هنگام آفت دهان می ‌شوند، خنثی می ‌کند. از طرفی جوش‌ شیرین با از بین ‌بردن باکتری ‌ها، موجب بهبود سریع ‌تر آفت دهان می ‌شود. یک قاشق چای ‌خوری جوش ‌شیرین را در نصف لیوان آب گرم حل کنید و دهانتان را با این محلول بشویید.

خوردن آب پرتقال تازه (۳ تا ۴ نوبت در روز) می‌ تواند به درمان زخم آفت کمک کند. جالب است بدانید که یکی از دلایل بروز آفت دهان، کمبود ویتامین C‌ است. آب پرتقال تازه سرشار از ویتامین C است و استفاده روزانه‌ آن، ویتامین C‌ مورد نیاز بدن را تأمین می‌ کند.

مقداری پودر دارچین را با آب گرم مخلوط کنید و به عنوان دهانشویه تا درمان آفت استفاده کنید. بهتر است این محلول را صبح ‌ها استفاده کنید.

از جمله گیاهان دارویی شناخته شده دیگر در طب سنتی که ممکن است در درمان زخم ‌های دهانی مفید باشند عبارتند از: درخت مرمرکی، عصاره رز، لیمو، بارهنگ، گل گاوزبان، کافور، اقاقیا، قنطوریون، هل، عدس و جوجوبا. البته اثر این گیاهان دارویی در پزشکی مدرن همچنان نیاز به بررسی‌ های دقیق بالینی دارد.

اگر عود آفت دهانی برای شما سناریویی آشناست، با رعایت نکات زیر می توانید تعداد دفعات بروز آن و نیاز به درمان آفت دهان را کاهش دهید.

• به رژیم غذایی‌ تان توجه کنید. غذاهایی را که دهان شما را تحریک می ‌کنند یا به آنها حساسیت دارید، کمتر مصرف کنید. این می ‌تواند شامل آجیل، چیپس، انواع غذاها و تنقلات شور، ادویه‌ های خاص و میوه‌ های اسیدی مانند آناناس و گریپ فروت باشد.
• برای جلوگیری از کمبود مواد مغذی و بروز آفت دهان، مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات کامل مصرف کنید.
• بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. مسواک زدن پس از غذا (البته نه دقیقا بعد از آن) و یک بار نخ دندان کشیدن در روز دهان شما را تمیز نگه می ‌دارد.
• استرس خود را کنترل کنید.