خواص هندوانه پخته شده؛ از دفع سنگ کلیه تا درمان کبد + مضرات و طرز تهیه

خواص هندوانه پخته به‌ ویژه در طب سنتی برای درمان برخی از مشکلات سلامتی بسیار مورد توجه قرار گرفته است درمان سنگ کلیه با هندوانه پخته یکی از روش های سنتی است. این مقاله از اینفوگیاهی به بررسی فواید هندوانه پخته شده و روش‌های صحیح پخت آن، از جمله جوشاندن پوست هندوانه، می‌پردازد. 

خواص هندوانه پخته

• سیترولین موجود در هندوانه پخته به کاهش التهاب در بدن، به‌ویژه در کلیه‌ها، کمک می‌کند.
• آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند لیکوپن و ویتامین C در هندوانه پخته، سیستم ایمنی را تقویت می‌کنند.
• سیترولین موجود در پوست هندوانه به بهبود جریان خون و کاهش فشار خون کمک می‌کند.
• ادامه فواید هندوانه پخته شده:

هندوانه پخته برای سنگ کلیه

یکی از شناخته‌شده‌ترین خواص هندوانه پخته، کمک به دفع سنگ کلیه است. هندوانه پخته به دلیل خاصیت ادرارآور خود، جریان ادرار را افزایش داده و به دفع سنگ‌های کوچک کلیه کمک می‌کند. پتاسیم موجود در آن نیز از تشکیل سنگ‌های جدید جلوگیری می‌کند.

هندوانه پخته شده حاوی مواد مغذی دیگری است که می تواند به سلامت کلیه ها کمک کند. این مواد مغذی عبارتند از:

سیترولین: یک آمینو اسید که می تواند به کاهش التهاب در کلیه ها کمک کند.

لیکوپن: یک آنتی اکسیدان که می تواند به محافظت از کلیه ها در برابر آسیب کمک کند.

ویتامین C: یک آنتی اکسیدان که می تواند به کاهش تشکیل سنگ کلیه کمک کند.

برای بهره‌مندی از هندوانه پخته برای سنگ کلیه، مصرف منظم عصاره آن به مدت یک تا دو هفته توصیه می‌شود.

هندوانه پخته برای سنگ صفرا

هندوانه پخته برای سنگ صفرا نیز اثرات مفیدی دارد. این میوه به تعادل ترشح صفرا در کبد کمک کرده و از رسوب مواد صفراوی که منجر به تشکیل سنگ صفرا می‌شود، جلوگیری می‌کند. مصرف عصاره هندوانه پخته می‌تواند به پاکسازی کیسه صفرا و بهبود عملکرد کبد کمک کند. برای افراد با مزاج گرم، ترکیب آب هندوانه پخته با سکنجبین توصیه می‌شود.

هندوانه پخته برای سنگ مثانه

یکی از فواید هندوانه، تأثیر آن در دفع سنگ‌های مثانه است؛ به‌ویژه زمانی که به‌صورت پخته مصرف شود. هندوانه پخته، با حفظ ترکیبات فعال خود، به عنوان یک مدر طبیعی عمل می‌کند. این خاصیت مدر بودن، به پاک‌سازی کلیه‌ها و مثانه کمک کرده و احتمال رسوب نمک‌ها و تشکیل سنگ‌های ادراری را کاهش می‌دهد.

مصرف منظم هندوانه پخته می‌تواند به دفع طبیعی سنگ‌های کوچک مثانه کمک کرده، التهاب و سوزش مجاری ادراری را کاهش دهد و از تشکیل مجدد سنگ جلوگیری کند.

همچنین در طب سنتی ایران، از جوشانده پوست یا گوشت هندوانه به‌عنوان درمان کمکی برای بیماران دارای سنگ مثانه استفاده می‌شده است. اگرچه مصرف هندوانه پخته یک روش طبیعی و بی‌خطر است، اما در صورت ابتلا به سنگ‌های درشت یا درد شدید، مشورت با پزشک توصیه می‌شود.

هندوانه پخته برای گوارش

هندوانه پخته به دلیل فیبر موجود در پوست و گوشت آن، به بهبود هضم غذا و حرکت بهتر مواد غذایی در روده‌ها کمک می‌کند. مصرف هندوانه پخته برای افرادی که دچار ضعف هضم یا ماندگاری طولانی غذا در معده هستند، مفید است. همچنین، مربای پوست هندوانه می‌تواند به تقویت معده و کاهش علائم سوءهاضمه کمک کند.

هندوانه پخته برای کبد

طبق طب سنتی، هندوانه دارای طبع سرد و تر است و پختن آن باعث تعادل مزاج کبد می‌شود. این ویژگی به بهبود عملکرد کبد و اندام‌های وابسته مانند کلیه و دستگاه ادراری کمک می‌کند. خواص هندوانه پخته در کاهش حرارت معده و کبد، به‌ویژه در افرادی که مزاج گرم دارند، بسیار مؤثر است.

هندوانه پخته بارداری؛ مفید یا مضر؟

پختن هندوانه باعث افزایش غلظت برخی ترکیبات مفید آن مانند لیکوپن و کاهش خاصیت سردی بیش‌ازحد آن می‌شود، که این موضوع در دوران بارداری اهمیت زیادی دارد. برخلاف هندوانه خام که طبع بسیار سردی دارد و ممکن است در برخی زنان باردار ایجاد نفخ یا دل‌درد کند، نوع پخته‌ی آن ملایم‌تر و راحت‌تر قابل‌هضم است.

هندوانه پخته منبع خوبی از آب، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌هاست و می‌تواند به کاهش ورم پا، رفع یبوست، بهبود عملکرد کلیه‌ها و کاهش سوزش معده در بارداری کمک کند. 

با این حال، مصرف هر خوراکی طبیعی و گیاهی در دوران بارداری باید با احتیاط و زیر نظر پزشک یا ماما انجام شود. در صورت نداشتن منع پزشکی، مصرف متعادل هندوانه پخته به‌عنوان بخشی از یک رژیم سالم، بی‌خطر و حتی مفید است.

هندوانه پخته برای کیست تخمدان

این میوه پس از پخته شدن با افزایش جذب مواد مؤثر مانند لیکوپن، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌ها، اثربخشی بیشتری در دفع سموم و تنظیم هورمون‌ها دارد؛ دو عامل مهم در مدیریت کیست‌های تخمدان.

مصرف هندوانه پخته می‌تواند به تعادل مایعات بدن، کاهش التهاب، بهبود عملکرد کلیه و کبد و در نتیجه کاهش زمینه تشکیل یا رشد برخی کیست‌ها کمک کند. از آن‌جایی که برخی کیست‌ها به‌دلیل اختلالات هورمونی ایجاد می‌شوند، آنتی‌اکسیدان‌های هندوانه ممکن است در تنظیم سطح استروژن و کاهش استرس اکسیداتیو مؤثر باشند.البته باید توجه داشت که مصرف هندوانه پخته به تنهایی درمان قطعی برای کیست نیست، اما می‌تواند بخشی از یک سبک زندگی سالم و رژیم غذایی حمایتی باشد.

مضرات هندوانه پخته

• اگرچه خواص هندوانه پخته بسیار است، مصرف بیش از حد آن ممکن است عوارضی مانند اسهال، نفخ یا معده‌درد به دلیل محتوای بالای فیبر و فروکتوز ایجاد کند.
• افراد با بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت یا مشکلات گوارشی باید قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.

طرز تهیه هندوانه پخته

مواد لازم:

• یک عدد هندوانه (2 تا 3 کیلوگرم، ترجیحاً دیمی)
• یک تکه چوب دارچین (حدود 10 سانتی‌متر)
• قابلمه بزرگ

مراحل پخت:

1. شستشوی هندوانه: هندوانه را با پوست به‌خوبی بشویید.
2. خرد کردن: هندوانه را با پوست به قطعات کوچک (حدود 2 سانتی‌متری) خرد کنید.
3. پخت بدون آب: قطعات هندوانه را در قابلمه‌ای بدون افزودن آب بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید.
4. افزودن دارچین: پس از جوش آمدن، چوب دارچین را اضافه کنید و درب قابلمه را ببندید.
5. له کردن: پس از 30 تا 35 دقیقه، بدون برداشتن قابلمه از روی حرارت، هندوانه را با گوشت‌کوب له کنید.
6. جوشاندن مجدد: اجازه دهید مخلوط به مدت 10 تا 15 دقیقه دیگر بجوشد.
7. صاف کردن: پس از خنک شدن، مخلوط را صاف کنید و عصاره آن را در ظرف تمیز نگه دارید. چوب دارچین را دوباره به عصاره اضافه کنید.
8. مصرف: روزانه یک لیوان از عصاره را (ترجیحاً هنگام نشستن) مصرف کنید. برای افراد با مزاج سرد، افزودن دو قاشق غذاخوری سکنجبین به عصاره توصیه می‌شود.

نکته: هنگام مصرف هندوانه پخته برای سنگ کلیه یا سنگ صفرا، بهتر است پس از نوشیدن، به مدت یک ساعت دراز بکشید تا فشار روی مثانه کاهش یابد.

چطوری پوست هندوانه را بجوشانیم؟

1. هندوانه را بشویید تا پوست آن کاملاً تمیز شود.
2. لایه سبز و نازک خارجی پوست را با چاقو یا پوست‌کن جدا کنید تا فقط بخش سفید و گوشتی باقی بماند.
3. بخش سفید را به قطعات کوچک (مثلاً مکعبی) برش دهید.
4. قطعات پوست را در آب سرد بشویید تا هرگونه آلودگی یا باقی‌مانده میوه پاک شود.
5. یک قابلمه را با آب پر کنید (به ازای هر 1 کیلوگرم پوست هندوانه، حدود 2-3 لیتر آب کافی است).
6. قطعات پوست را داخل آب بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید.
7. اجازه دهید آب به جوش بیاید، سپس حرارت را کم کنید و بگذارید پوست‌ها به مدت 20-30 دقیقه بجوشند تا نرم شوند.

نکات مهم در مصرف هندوانه پخته

• افراد با فشار خون پایین: مصرف بیش از حد هندوانه پخته ممکن است فشار خون را کاهش دهد، بنابراین با احتیاط مصرف کنید.
• افراد با معده سرد: بهتر است هندوانه پخته را با مصلحاتی مانند عسل یا سکنجبین مصرف کنند.
• اندازه سنگ کلیه: اگر سنگ کلیه بزرگ است، قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید، زیرا حرکت سنگ بزرگ ممکن است خطرناک باشد.
• مداومت در مصرف: برای نتیجه‌گیری بهتر، مصرف منظم به مدت 7 تا 10 روز توصیه می‌شود.