- بررسی خرما از نظر گیاه شناسی
- طبع و مزاج خرما
- ترکیبات شیمیایی خرما
- مواد موجود در 100 گرم خرما
- فواید و خواص خرما
- موارد منع مصرف خرما
- شیوه مصرف خرما
برای هزاران سال، میوه خرما غذای اصلی کشورهای خاورمیانه و هندوستان بوده است؛ کشت خرما در روزهای مدرن امروزه که در غرب پاکستان انجام می شود، به 7000 سال قبل از میلاد برمی گردد. خواص خرما برای همگان آشکار است. خرما یک مادهی غذایی شیرین است که اصالت آن به کشور عراق بر می گردد. این مادهی غذایی نوع، مزه، اندازه و رنگ های متفاوتی دارد. خرما حاوی مواد مغذی مختلفی است که سطح کلسترول خون را تنظیم می کند، سلامت استخوان ها را بهبود می بخشد، به زنان باردار کمک می کند و عملکرد شناختی را بهبود دهند.
بررسی خرما از نظر گیاه شناسی
خرما با نام های دیگر رطب و تمر، درختی است که ارتفاع آن به 10 تا 20 متر می رسد. تنه ی استوانه ای صاف و قائم و بدون انشعاب دارد که آثار برگ های قدیم درخت روی آن به صورت برجستگی هایی باقی می ماند. برگ های آن، دراز به طول سه تا شش متر به رنگ سبز تیره با برگچه هایی سخت و خشن و مومی هستند. میوه آن که شکل خوشه های بزرگ دارد، با رنگ های قهوه ای روشن و قهوه ای تیره مایل به سیاه و گوشتی و شیرین می باشد، بعضی از آن ها هسته دار و بعضی بدون هسته است. هسته آن، دراز به طول ۳-۱ سانتی متر و قطر ۵-۲ میلی متر است، میوه خرما چند نوع است که رنگ و طعم آنها با یکدیگر متفاوت است. درخت آن در برابر کم آبی و شوری بسیار مقاوم است. خرما بومی مناطق گرمسیر آفریقا و عربستان است و در سایر مناطق گرم جهان نیز کاشته می شود، در ایران در تمام مناطق گرمسیر کشور از جمله در قصر شیرین، مناطق مختلف خوزستان، کرمان، فارس، بلوچستان و نواحی مرکزی کاشته می شود.
طبع و مزاج
طبع خرما در طب سنتی گرم و تر است. اما بسته به میزان رسیده شدنش در بدن گرما و رطوبت تولید می کند. طبع گرم خرما خواص بی نظیری برای آن ایجاد کرده که در سرد مزاجان تاثیرات فوق العادهای دارد. اگر خرما رسیده تر شود تبدیل به تمر می شود که رطوبتش نسبت به خرما کمتر است و حرارت بیشتری دارد از این رو به افراد گرم مزاج خصوصا دموی ها توصیه نمی شود. در کل خرما هر چه شیرین تر شود، گرم تر می شود.
بیشتر بخوانید: ویژگی های مزاج دموی یا گرم و تر چیست؟
ترکیبات شیمیایی خرما
پلی فنول ها، لکوآنتوسیانیدین، مشتقات پیپریدین، فیبر، آنتی اکسیدان، استرول ها
مواد موجود در 100 گرم خرما
مواد و محتویات | مقدار در 100 گرم | مواد و محتویات | مقدار در 100 گرم |
آب | 22 گرم | فسفر | 63 میلیگرم |
پروتئین | 2/2 گرم | آهن | 3 میلیگرم |
مواد چرب | 0/5 گرم | سدیم | 1 میلیگرم |
هیدراتهای کربن | 72 گرم | پتاسیم | 648 میلیگرم |
خاکستر | 1/9 گرم | تیامین | 0/09 میلیگرم |
کلسیم | 59 میلیگرم | نیاسین | 2/2 میلیگرم |
فواید و خواص
- جویدن این میوه باعث محکم شدن لثه می شود.
- خوردن جوشانده آن زکام و عفونت های ریه را درمان می کند.
- به عنوان ملین برای آسم و تسکین سرفه استفاده می شود.
- تب بر است.
- کوبیده ی خرمای کال جراحات را برطرف می کند.
- کم خونی را درمان می کند.
- خرما هیچ کلسترولی ندارد و غنی از آهن است. میزان فیبر موجود در خرما بیشتر از موز است.
- درد کمر و مفاصل را برطرف می کند.
- به علت دارا بودن ویتامین B در تعادل اعصاب و تغذیه بدن ما نقش مهمی ایفاء می کند.
- باعث ایمنی بدن از ابتلاء به سرطان می گردد.
- به علت داشتن منیزیم و فسفر در تقویت اعمال فکری مؤثر می باشد.
- برای پروستات و کلیه ها مادهی مؤثری است.
- یک شیرینی طبیعی است که برای مبتلایان به مرض قند (دیابت) مناسب است.
- میوه ی انرژی دهنده و ماده غذایی کاملی است.
- خوردن خرمای نارس، بواسیر را رفع می کند.
- خرما همچنین سرشار از ویتامین K است که به انعقاد خون کمک می کند.
- تقویت کننده اعمال جنسی است.
- جوشانده ی هسته ی این میوه برای ضد عفونی کردن مِری بسیار مفید می باشد.
- از استرس و افسردگی جلوگیری می کند.
- در تقویت هوش بسیار مؤثر است.
- برای پیشگیری از بروز بیماری فقر آهن مؤثر است.
- برای کاهش چربی های خون مفید است.
- مصرف این میوه بیماری های قلبی عروقی را نیز بهبود می بخشد.
- روغن آن روغن مناسبی برای سرخ کردن به شمار می رود.
- برای تنظیم غدد تیروئید مفید می باشد.
- هسته این میوه تورم پلک های چشم را نیز از بین می برد.
- مردم صحرا هسته درخت آن را در آورده و از آن نان می پزند.
- بهترین میوه برای بازیافتن انرژی و قدرت جوانی است.
- خوردن آن، شیر را در مادران شیرده افزایش می دهد.
- خلط آور است.
بیشتر بخوانید: دارو های گیاهی برای درمان کم کاری تیروئید

موارد منع مصرف خرما
- در کسانی که طبیعتی گرم و سودایی دارند خوردن خرما باعث زخم دهان، درد دندان های پوسیده، خارش بدن، و ناراحتی های کبدی می شود.
- خرمای تخمیر شده و یا شسته شده با مواد شیمیایی برای سلامتی مضر است.
- کسانی که در دهان، زخم یا تاول هایی دارند، از خوردن این میوه پرهیز کنند.
- افرادی که لوزالمعده حساسی دارند باید کمتر از این میوه استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: دمنوش های موثر برای دفع سنگ کلیه
شیوه مصرف خرما
- برای رفع طبع بلغمی، آن را با شنبلیله دم کنید و بنوشید.
- اگر سنگ کلیه یا سنگ مثانه دارید، هسته ی خرما را خرد کرده آن را بجوشانید و آب آن را بخورید.
- برای تسکین ناراحتی های سینه، 50گرم خرما را در یک لیتر آب بجوشایند و به تدریج صبح و ظهر و شب یک فنجان میل کنید.
- این میوه را به همراه پرتقال بخورید تا ورم روده ها درمان شود.