از بین رفتن تدریجی سلامت مغز با مصرف زیاد شکر

شکر این روزها در هرگونه مواد غذایی و خوراکی که ما مصرف می کنیم؛ یافت می شود که بعد از مدتی خوردن غذاهایی که شکر دارند باعث اعتیاد به قند شده و تاثیرات منفی رو بدن می گذارد. از مهم ترین تاثیرات بد شکر روی مغز است که تغییر خلق و خو، کند شدن حافظه و حتی بروز بیماری های افسردگی را در بر دارد. در ادامه از مضرات مصرف افراط شکر روی مغز انسان می شود.

مصرف زیاد شکر چه ضرری برای مغز دارد؟

عصبانی و بد رفتار می‌شوید

آب نبات و شیرینی با بالا بردن سریع سطح قند خون، انرژی بسیار زیادی را در لحظه به شما می‌دهند، اما به‌محض این‌که سطح قند خون‌تان به حالت عادی بازگشت، احساس عصبانیت و اضطرابی در شما ایجاد می‌شود که در اصطلاح علمی، به آن سقوط قند (Sugar Crash) می‌گویند.

مضرات شکر و قند افزوده شده بعد از ساعت ۳ بعد از ظهر به میزان بسیار زیادی افزایش پیدا می‌کند و تأثیرش روی رفتار شما چند برابر می‌ شود. مطالعات انجام‌شده هم نشان می‌دهد که مصرف زیاد قند می‌تواند روی افسردگیِ بزرگ‌سالان هم نقش داشته باشد.

عمکرد ذهنی و تمرکز را کاهش می‌دهد

هر چند که مغز ما برای فعالیت نیاز به گلوکز دارد، اما مصرف زیاد قند می‌تواند باعث کاهش عملکرد ذهنی شود. مصرف بیش از اندازه شکر روی قدرت حافظه تاثیر می‌گذارد و باعث از دست دادن تمرکز می‌شود؛ زیرا به سرعت انرژی به دست می‌آورید، انرژی که دوام زیادی ندارد.

هنگامی که سرعت اولیه را از دست می‌دهید، شما دچار کج‌خلقی می‌شود و به همین خاطر برای به دست آوردن انرژی و تمرکز خود مدام به دنبال مواد قندی می‌روید. هر چقدر هم که بیشتر مصرف کنید، باز هم مغز و بدن شما مقدار بیشتری قند را می‌طلبد. این روی چرخه مصرف تاثیر دارد و سطح انسولین را در بدن افزایش می‌یابد و منجر مقاومت در برابر انسولین می‌شود که بیماری دیابت را برای فرد به همراه دارد.

قند زیاد حافظه را دچار اختلال می‌کند

تاثیر شکر بر مغز با بروز اختلالات عملکرد حافظه نیز مورد تحقیق قرار گرفته است. بخش هیوکامپ مغز که مختص یادگیری و به خاطر سپردن خاطرات و تجربیات است، با مصرف زیاد فرآورده‌های قندی تحت تاثیر قرار می‌گیرد. محققان این تغییرات را ناشی از تغییر تعداد انتقال‌دهنده‌های عصبی و حتی کاهش تعداد نورون‌های می‌دانند.

شکر خلاقیت را کاهش می‌دهد

خلاقیت به قدرت و توانایی ذهن با دیدی متفاوت به همه آنچه که در اطراف ماست، اشاره دارد. مهارتی است که می‌توان آن را آموخت و به دست آورد. با همه این تفاسیر تاثیر شکر بر مغز با کاهش خلاقیت نیز همراه است و می‌تواند اثر منفی روی این بخش از ذهن ما بگذارد.

برای مثال طبق تحقیقی که در انجمن NBER (انجمن ملی تحقیقات اقتصادی آمریکا) صورت گرفت، کسانی که نوشیدنی‌های شیرین مصرف می‌کنند، به نسبت افرادی که همیشه آب می‌نوشند، توجه ضعیف‌تری دارند. آن‌ها همچنین در حل مسائل ایده‌پردازی کمتری از خود نشان می‌دهند.

شکر باعث تخلیه انرژی شما می‌شود

تاثیر منفی شکر بر مغز و حافظه با انفجار اولیه انرژی و تخلیه آن در زمان کوتاه است. این به خاطر است که وقتی غذاهای قندی می‌خورید، میزان قند خون افزایش می‌یابد و بلافاصله پس از مصرف کاهش می‌یابد، گویا در یک دوی ماراتن شرکت کرده‌اید و حسابی احساس خستگی دارید.

در این حالت بدن برای جبران گلوکز به ترشح آدرنالین روی می‌آورد؛ زیرا آدرنالین در کوتاه‌مدت سطح گلوکز را افزایش می‌دهد و باعث می‌شود تا فرد در مدت کوتاهی انرژی به دست آورد، اما حقیقت این است که مغز شما گلوکز کم می‌کند و این فرآیند شناختی را در طول زمان تحت تاثیر قرار می‌دهد.

بیشتر بخوانید:جای شکر چی مصرف کنیم؟

شکر باعث افزایش اضطراب می شود

یکی دیگر از عواقب تاثیر شکر بر مغز افزایش اضطراب است. اگر فردی هستید که دائما دچار اضطراب می‌شوید، ممکن است نیاز باشد که مصرف مواد قندی را کاهش دهید. افزایش مصرف قند می‌تواند در افراد احساس بی‌قراری، تپش قلب و مشکل تمرکز را به همراه داشته باشد. بالا رفتن سطح گلوکز خون، منجربه بروز واکنش استرسی در بدن می‌شود؛ زیرا فعالیت قشر جلوی مغز را که وظیفه تنظیم احساسات دارد را کند می‌کند.

اختلالات دو قطبی را در بر دارد

وقتی رژیم غذایی حاوی قند زیاد را در برنامه روزانه خود قرار می‌دهید، بدن بعد از هر بار مصرف دوپامین ترشح می‌کند. بنابراین افزایش غیرطبیعی مواد قندی منجربه ترشح دوپامین می‌شود که با اختلال دو قطبی مرتبط است.

باعث بیش فعالی می شود

اثر دیگر شکر بر مغز  بروز اختلال بیش فعالی بزرگسالان (ADHD) است. باز هم جریان از ترشح بیش از حد دوپامین پس از خوردن خوراکی‌های شیرین است که افراد را با عدم توجه و تمرکز، رفتارهای تکانشی و بیش‌فعالی مواجه می‌سازد.

منجر به پیری مغز می شود

تاثیر شکر به معز با پیری زودرس آن نیز جای بحث و توجه دارد. مصرف نوشیدنی‌های مملو از قند می‌تواند روند پیری مغز را سرعت ببخشد؛ زیرا کوچک شدن بخش هیوکامپ یک بخش مهم و کلیدی حافظه و ایجاد التهاب در سراسر بدن را در پی دارد. پیری نیز با احساس مه مغزی، تحریک‌پذیری و فراموشی و زوال عقل نیز رخ می‌دهد.

ماده خاکستری مغز کاهش می یابد

مورد نهم از تاثیر شکر بر مغز، کاهش ماده خاکستری است که نورون‌های مغزی را در خود دارد. سلول‌های خاکستری مغز وظیفه کنترل حرکات عضلات پردازش اطلاعات را برعهده دارند. مصرف بیش از حد قند می‌تواند موجب کاهش ماده خاکستری مغز شده که با ضعیف شدن حافظه و کاهش عملکرد شناختی در ارتباط است.

به شکر اعتیاد پیدا می کنید

مصرف مداوم قند و تمایل شدید به خوردن خوراکی‌های شیرین شباهت زیادی به مصرف مواد مخدر دارد. با توجه به اینکه تاثیر شکر بر مغز و بدن با فعال‌سازی سیستم پاداش همراه است، امکان اعتیاد به قند نیز وجود دارد؛ زیرا ترشح مداوم دوپامین مغز را در حالت غیرحساس نسبت به دوپامین قرار می‌دهد و همین باعث می‌شود تا فرد بیشتر و بیشتر به دنبال مصرف فرآورده‌های قندی برود.