همه چیز در مورد ویتامین آ
همه آنچه که باید درباره ویتامین A بدانید!
ویتامین A محلول در چربی است و برای درمان آکنه، چین و چروک و... مؤثر است. اسفناج، زیتون، هویج، گوجه، گندم از منابع ویتامین A بشمار می روند.
ویتامین A ، به عنوان یک ویتامین محلول در چربی که در کبد ذخیره می شود به دو شکل وجود دارد: رتینول که در محصولات حیوانی یافت می شود و بتاکاروتن که در بدن به این ویتامین تبدیل می شود. گرما در این ویتامین اثر ندارد و در برابر اکسیژن ناپایدار است و نابود می گردد. ویتامین A، از رنگدانه های زرد سبزی ها و میوه ها، رنگدانه های نارنجی، رنگدانه های زرده تخم مرغ ساخته می شود.
ویتامین A چیست؟
ویتامین A مواد مغذی ضروری است که از سلامت پوست، چشم و سلامت باروری و عملکرد سیستم ایمنی حمایت می کند. دو نوع ویتامین A وجود دارد: رتینوئید و کاروتنوئید هر دو نوع ویتامین A، توسط کبد به رتینول تبدیل می شوند. ویتامین A ، یا در کبد ذخیره می شود یا توسط دستگاه لنفاوی به سلول های بدن منتقل می‌شود. پوست نیز قادر است ویتامین A را به صورت موضعی جذب کند. رتینول به تولید سلول های پوستی جدید کمک می کند و بدون آن، پوست بیش از حد خشک می شود.
چگونه بفهمیم کمبود ویتامین A داریم؟
چند علامت وجود دارد که می تواند نشان دهد آیا بدن شما به میزان کافی ویتامین A دریافت می کند یا نه. برخی از این نشانه ها که ممکن است به دلیل کمبود ویتامین A رخ دهند، عبارتند از:
- اگزما و خشکی بیش از حد پوست
- برآمدگی روی پوست به دلیل کراتین بیش از حد در فولیکول های مو
- ترمیم آهسته اسکار آکنه و جای زخم بعد از جراحی یا زخم های دیابتی
علائم کمبود ویتامین A
- ضعف دید در شب
- شوره سر
- خشکی و پوسته پوسته شدن پوست
- ابتلا مکرر به سرماخوردگی یا عفونت ها
- آفت دهان
چه بیماری هایی با این ویتامین درمان می شود؟
آکنه، چین و چروک و پسوریازیس: بسیاری از کرم های صورت حاوی ویتامین A هستند و از داروهای تهیه شده از این ویتامین برای درمان آکنه شدید نیز استفاده می شود. این ویتامین به عنوان یک آنتی اکسیدان، رادیکال های آزادی که باعث تخریب کلاژن (مسئول حالت ارتجاعی پوست) هستند را خنثی می کند و در درمان اختلالات التهابی مانند پسوریازیس نیز مفید است.
سرخک: مکمل های ویتامین A برای کودکان مبتلا به سرخک که در خطر افزایش کمبود آن قرار دارند توصیه می شود. مصرف مکمل ممکن است مرگ ناشی از سرخک را کاهش دهد.
عفونت های ویروسی: به دلیل نقش ویتامین A در تقویت سیستم ایمنی و بهبود مقاومت بدن، این ویتامین از بدن در برابر گلودرد، سرماخوردگی و سایرعفونت های ویروسی محافظت و دوره این بیماری ها را کوتاه می کند.
میزان مورد نیاز بدن از ویتامین A در مردان و زنان و کودکان
توصیه می شود که مردان 900 میکروگرم، زنان 700 میکروگرم و کودکان و نوجوانان 300 تا 600 میکروگرم ویتامین A در روز دریافت کنند.
خواص ویتامین A
- باعث سلامت چشم می شود.
- سلامت دستگاه تنفس را تضمین می کند.
- باعث رشد استخوان ها می شود، مینای دندان را محکم می کند.
- جهت دوام و رشد موها مؤثر است.
- کار قلب را تنظیم می کند.
- بیماری های عصبی را درمان می کند.
- زخم ها را التیام می بخشد.
- بدن را در برابر بیماری های میکروبی مقاوم و باعث رشد سلول ها می شود.
- طول عمر را افزایش می دهد و از پیری زود رس جلوگیری می کند.
- برای تقویت حس شنوایی و سلامت مخاط داخلی مؤثر است.
- عامل مهمی در رشد و نمو و تقویت اندام های داخلی بدن به شمار می رود.
6 مزیت برتر ویتامین A
1- در پیشگیری از شب کوری موثر است
ویتامین A برای حفظ بینایی شما ضروری است. این ویتامین برای تبدیل نوری که به چشم شما برخورد می کند به سیگنال الکتریکی که می تواند به مغز شما ارسال شود مورد نیاز است. در واقع، یکی از اولین علائم کمبود ویتامین A می تواند شب کوری باشد. شب کوری در افراد مبتلا به کمبود ویتامین A رخ می دهد، زیرا این ویتامین جزء اصلی رنگدانه رودوپسین است. رودوپسین در شبکیه چشم شما یافت می شود و به نور بسیار حساس است. افراد مبتلا به این عارضه همچنان می توانند در طول روز به طور طبیعی ببینند، اما در تاریکی دیدشان کاهش می یابد، زیرا چشمانشان برای دریافت نور در سطوح پایین تر تلاش می کند. علاوه بر پیشگیری از شب کوری، خوردن مقادیر کافی بتاکاروتن به کاهش دید، که برخی افراد با افزایش سن تجربه می‌کنند، کمک می کند. دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD) علت اصلی نابینایی در جهان توسعه یافته است. اگرچه علت دقیق آن ناشناخته است، تصور می‌شود که نتیجه آسیب سلولی به شبکیه چشم باشد که به استرس اکسیداتیو نسبت داده می‌شود.
مطالعه بیماری های چشم مرتبط با سن نشان داد که دادن مکمل آنتی اکسیدانی (از جمله بتاکاروتن) به افراد بالای 50 سال مبتلا به انحطاط بینایی، خطر ابتلا به دژنراسیون ماکولا پیشرفته را تا 25 درصد کاهش می دهد. با این حال، بررسی اخیر کاکرین نشان داد که مکمل های بتاکاروتن به تنهایی از کاهش بینایی ناشی از AMD جلوگیری نمی کنند.
2- خطر ابتلا به برخی سرطان ها را کاهش می دهد
سرطان زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های غیرطبیعی شروع به رشد یا تقسیم به روشی کنترل نشده می‌کنند. از آنجایی که ویتامین A نقش مهمی در رشد و توسعه سلول های شما ایفا می کند، تأثیر آن بر خطر سرطان و نقش آن در پیشگیری از سرطان مورد توجه دانشمندان است. در مطالعات مشاهده‌ای، خوردن مقادیر بالاتر ویتامین A به شکل بتاکاروتن با کاهش خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان، از جمله لنفوم هوچکین، و همچنین سرطان دهانه رحم، ریه و مثانه مرتبط است. با این حال، اگرچه مصرف زیاد ویتامین A از غذاهای گیاهی با کاهش خطر ابتلا به سرطان مرتبط است، اما غذاهای حیوانی که حاوی اشکال فعال ویتامین A هستند به یک شکل با هم مرتبط نیستند. به طور مشابه، مکمل های ویتامین A اثرات مفید مشابهی را نشان نداده اند. در واقع، در برخی از مطالعات، سیگاریانی که مکمل‌های بتاکاروتن مصرف می‌کنند، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهند. در حال حاضر، رابطه بین سطح ویتامین A در بدن و خطر ابتلا به سرطان هنوز به طور کامل شناخته نشده است. با این حال، شواهد فعلی نشان می دهد که دریافت ویتامین A کافی، به ویژه از گیاهان، برای تقسیم سلولی سالم مهم است و می تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان را کاهش دهد.
3- سبب تقویت سیستم ایمنی می شود
ویتامین A نقش حیاتی در حفظ دفاع طبیعی بدن شما دارد. این شامل موانع مخاطی در چشم‌ها، ریه‌ها، روده که به از بین رفتن باکتری‌ها و سایر عوامل عفونی کمک می‌کند. همچنین در تولید و عملکرد گلبول های سفید خون نقش دارد که به جذب و پاکسازی باکتری ها و سایر عوامل بیماری زا از جریان خون شما کمک می کند. این به این معنی است که کمبود ویتامین A می‌تواند حساسیت شما را به عفونت‌ها افزایش دهد و بهبودی شما را زمانی که بیمار می‌شوید به تأخیر بیاندازد. در واقع، در کشورهایی که عفونت‌هایی مانند سرخک و مالاریا شایع هستند، اصلاح کمبود ویتامین A در کودکان خطر مرگ ناشی از این بیماری‌ها را کاهش می‌دهد.
4- از پوست در برابر آکنه محافظت می کند
آکنه یک اختلال پوستی مزمن و التهابی است. افراد مبتلا به این عارضه دچار لکه‌های دردناک و جوش‌های سرسیاه می‌شوند که بیشتر روی صورت، پشت و سینه هستند. این لکه ها زمانی ایجاد می شوند که غدد چربی با پوست مرده و چربی مسدود می شوند. این غدد در فولیکول های مو روی پوست شما یافت می شوند و سبوم تولید می کنند، ماده ای مومی و روغنی که پوست شما را روان و ضد آب نگه می دارد. اگرچه این لکه ها از نظر فیزیکی بی ضرر هستند، اما آکنه می تواند تأثیر جدی بر سلامت روان افراد داشته باشد و منجر به کاهش عزت نفس، اضطراب و افسردگی شود. نقش دقیق ویتامین A در ایجاد و درمان آکنه نامشخص است. پیشنهاد شده است که کمبود ویتامین A خطر ابتلا به آکنه را افزایش می دهد، زیرا باعث تولید بیش از حد پروتئین کراتین در فولیکول های مو می شود. این امر خطر ابتلا به آکنه را افزایش می‌دهد، زیرا حذف سلول‌های مرده پوست از فولیکول‌های مو را دشوارتر می‌کند و منجر به انسداد می‌شود. برخی از داروهای مبتنی بر ویتامین A برای آکنه اکنون با نسخه در دسترس هستند. ایزوترتینوئین یکی از نمونه های رتینوئید خوراکی است که در درمان آکنه شدید موثر است. با این حال، این دارو می تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد و فقط باید تحت نظارت پزشکی مصرف شود.
5- باعث سلامت استخوانها می شود
مواد مغذی کلیدی مورد نیاز برای حفظ استخوان های سالم با افزایش سن، پروتئین، کلسیم و ویتامین D هستند. با این حال، خوردن مقدار کافی ویتامین A نیز برای رشد و تکامل مناسب استخوان ضروری است و کمبود این ویتامین با سلامت استخوان ها مرتبط است. در واقع، افرادی که سطح ویتامین A خونی کمتری دارند نسبت به افرادی که سطوح سالم دارند در معرض خطر بیشتری برای شکستگی استخوان قرار دارند.
علاوه بر این، یک متاآنالیز اخیر از مطالعات مشاهده‌ای نشان داد که افرادی که دارای بالاترین میزان ویتامین A کل در رژیم غذایی خود هستند، 6 درصد کاهش خطر شکستگی دارند. با این حال، سطوح پایین ویتامین A ممکن است تنها مشکل در مورد سلامت استخوان نباشد. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افرادی که ویتامین A دریافت می‌کنند بیشتر در معرض خطر شکستگی قرار دارند.اما به خاطر داشته باشید که وضعیت ویتامین A به تنهایی خطر شکستگی شما را تعیین نمی کند و تاثیر در دسترس بودن سایر مواد مغذی کلیدی مانند ویتامین D نیز در این مورد نقش دارد.
6- در رشد و تولید مثل سالم موثر است
ویتامین A برای حفظ سیستم تناسلی سالم در مردان و زنان و همچنین تضمین رشد و نمو طبیعی جنین در دوران بارداری ضروری است.
مطالعات موش صحرایی که اهمیت ویتامین A را در تولید مثل نر بررسی می‌کنند نشان داده‌اند که کمبود آن مانع از رشد سلول‌های اسپرم می‌شود و باعث ناباروری می‌شود. به همین ترتیب، مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که کمبود ویتامین A در ماده‌ها می‌تواند با کاهش کیفیت تخمک و تأثیرگذاری بر لانه‌گزینی تخمک در رحم بر تولید مثل تأثیر بگذارد. در زنان باردار، ویتامین A همچنین در رشد و نمو بسیاری از اندام‌ها و ساختارهای اصلی جنین از جمله اسکلت، سیستم عصبی، قلب، کلیه‌ها، چشم‌ها، ریه‌ها و پانکراس نقش دارد. با این حال، اگرچه بسیار کمتر از کمبود ویتامین A شایع است، اما ویتامین A بیش از حد در دوران بارداری می تواند برای جنین در حال رشد نیز مضر باشد و ممکن است منجر به نقایص مادرزادی شود. بنابراین، بسیاری از مقامات بهداشتی توصیه می کنند که زنان در دوران بارداری از غذاهای حاوی مقادیر متمرکز ویتامین A مانند پاته و جگر و همچنین مکمل های حاوی ویتامین A اجتناب کنند.
عوارض ناشی از کمبود ویتامین
- قرنیه چشم خشک و ورم می کند و سوراخ می شود، دچار شب کوری و یا نابینایی می شود.
- سنگ مثانه تولید می شود.
- ایجاد بی حالی و ضعف می کند.
- اشتها کاهش می یابد.
- فرد دچار اسهال می شو
- سبب ایجاد جوش هایی روی پوست می شود.
- زخم ها دیر بهبود می یابند.
- باعث توقف رشد و نمو بدن می شود.
- ناخن ها شکننده می شوند.
مکمل ها
قرص های مولتی ویتامین معمولا حاوی حداقل ۸۰۰ میکروگرم ویتامین A هستند و مصرف روزانه تا حدود ۳۰۰۰ میکروگرم از آن بی خطر به نظر می رسد. ازآنجا که این ویتامین در بدن ذخیره می شود، نیازی به مصرف روزانه آن نیست، اما می تواند در کبد نیز تولید شود و مصرف دوز بالای رتینول نیز مسمومیت زاست. حضور ماده معدنی روی برای آزاد شدن این ویتامین از کبد ضروری است.
مواد غذایی حاوی ویتامین A
روغن زیتون، زیتون، شیر، خامه تازه، پنیر، کره، پرتقال، موز، هلو، انجیر، توت، خربزه، شلیل ، زردآلو، آلو، گیلاس، کاهو، برگ کلم، گل کلم، کنگرفرنگی، کرفس، اسفناج، تره فرنگی، ترشک، جعفری ، شاهی، کاسنی، هویج، چغندر، گوجه فرنگی، زردک، سیر، فلفل فرنگی، کدو، سیب زمینی ترشی، نخود، نخود فرنگی، گردو، جوانه گندم، شاه بلوط، عدس، فندق، مارچوبه، خرما ، آلو بخارا، گل محمدی، کرفس و کلم قمری.
"بدن انسان طی شبانه روز به ۵ تا ۸ هزار واحد بین المللی (U. S. P) ویتامین A نیاز دارد. "
عوارض ناشی از مصرف زیاد ویتامین A
- بزرگ شدن کیسه صفرا.
- تولید بیماری یرقان و ایجاد سرطان.
- خارش بدن را به همراه دارد.
- باعث چاقی مفرط و رشد بی تناسب اندام ها می شود.
- عادت ماهانه خانم ها دچار اختلال می شود.
مصرف بیش از حد ویتامین A می تواند خطرناک باشد
ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که در بدن شما ذخیره می شود. این بدان معنی است که مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به سطوح سمی شود. هیپرویتامینوز ناشی از مصرف بیش از حد ویتامین A از طریق رژیم غذایی یا مکمل های حاوی این ویتامین است. علائم می تواند شامل حالت تهوع، سرگیجه، سردرد، درد و حتی مرگ باشد. اگرچه این عارضه ناشی از مصرف بیش از حد از رژیم غذایی می باشد، اما در مقایسه با مصرف بیش از حد مکمل ها و داروها نادر است. علاوه بر این، خوردن مقدار زیادی پروویتامین A به شکل گیاهی آن خطرات یکسانی ندارد، زیرا تبدیل آن به فرم فعال در بدن شما تنظیم می شود. بهترین راه برای اطمینان از تعادل صحیح این ویتامین این است که غذاهای غنی از ویتامین A را به عنوان بخشی از رژیم غذایی عادی خود مصرف کنید و از مصرف بیش از حد مکمل ها خودداری کنید.
احتیاط
ویتامین A به صورت رتینول می تواند باعث نقص های مادرزادی شود و به همین دلیل نباید توسط زنان باردار یا زنانی که قصد باردار شدن دارند، مورد استفاده قرار گیرد. زنان باردار نباید از روغن کبد ماهی و جگر نیز به عنوان مکمل استفاده کنند زیرا این مواد حاوی مقدار زیادی رتینول هستند. دوز بیش از حد بتاکاروتن رنگ پوست را زرد می کند. اما پس از کاهش دوز، رنگ پوست به حالت عادی باز می گردد.
